Voor fietsers en een gezonde en bereikbare stad - MEERJARENPLAN FIETS 2017 2022 - Gemeente Amsterdam
←
→
Transcription du contenu de la page
Si votre navigateur ne rend pas la page correctement, lisez s'il vous plaît le contenu de la page ci-dessous
Voor fietsers
en een gezonde en
bereikbare stad
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022
Inhoud
2 Voorwoord 37 Hoofdstuk 2 69 Hoofdstuk 4
Gemakkelijk fietsparkeren Aan de slag
5 Over dit Meerjarenplan Fiets 38 Analyse 70 Organisatie
12 Drie doelstellingen voor 42 Acties 71 Communicatie: het grote verhaal
wereldfietsstad Amsterdam Gemakkelijk fietsparkeren 72 Financieel
15 Keuzes voor een gezonde, 43 Toegankelijke stoep 74 Fietsmonitor
bereikbare en aantrekkelijke stad 45 Capaciteit benutten
46 Meer publieke fietsplekken 76 Bijlagen
19 Hoofdstuk 1 49 Meer particulier 76 Bijlage 1
Comfortabel doorfietsen fietsparkeren Programmateam Fiets en
20 Analyse 51 Het nieuwe fietsparkeren partners
23 Acties 53 Monitoring 77 Bijlage 2
Comfortabel doorfietsen Gemakkelijk fietsparkeren Verantwoordelijkheid uitvoering
23 Royale routes maatregelen
26 Snelle routes 55 Hoofdstuk 3 80 Bijlage 3
i 28 Directe routes Het nieuwe fietsen Resultaten van het vorige
31 Egale routes 57 Analyse Meerjarenplan Fiets
Herkenbare routes Acties Bijlage 4
1
33 59 81
35 Monitoring Het nieuwe fietsen Lijst met nieuwe fiets-
Comfortabel doorfietsen 59 Kiezen voor de fiets verbindingen
2 64 Passend gedrag 82 Bijlage 5
67 Monitoring Hotspots fietsparkeren
Het nieuwe fietsen 83 Bijlage 6
3 Samenvatting raport
‘Bikenomics Amsterdam’- Decisio
4 85 Bijlage 7
Analyse en toekomst van
buurtfietsenstalligen
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 2
Voorwoord het is duidelijk dat deze enorme jarenplan Fiets. Het derde doel, het
hoeveelheid tweewielers ook voor nieuwe fietsen, gaat vooral over hoe
Weinig dingen op deze wereld horen problemen en uitdagingen zorgt. we op de fiets omgaan met elkaar.
zo bij elkaar als Amsterdam en de Passen al die wachtende fietsers wel De veranderende en steeds drukkere
fiets. In weer en wind, bij regen en voor het verkeerslicht? Hoe zorgen stad vraagt om een ander gedrag
zonneschijn, in goede en slechte we ervoor dat iedereen z’n fiets van iedereen die fietst: inwoners,
tijden zitten Amsterdammers, bezoe- ergens kwijt kan, zonder anderen in ondernemers en bezoekers. Met
kers en ook steeds meer toeristen op de weg te staan? En op welke manier de maatregelen uit dit plan ben ik
de meest uiteenlopende tweewie- kunnen we fietsers veilig laten deel- ervan overtuigd dat we er samen
lers. Er zijn boeken over geschreven, nemen aan het verkeer, naast de voor zorgen dat Amsterdam wereld-
filmscènes aan gewijd en liedjes over auto, het OV en voetgangers? fietsstad blijft.
gemaakt. De fiets is populairder dan
ooit in Amsterdam. En dat is een Ga op een terrasje zitten en kijk wat Pieter Litjens,
goede zaak. Want fietsen is gezond er allemaal voorbijkomt: maaltijd- wethouder Verkeer en Vervoer
en draagt bij aan een bereikbare en bezorgers, fietskoeriers, scholieren gemeente Amsterdam
aantrekkelijke stad. met zware rugtassen, senioren op
een e-bike, kantoormedewerkers op
i In onze compacte wereldstad is een elektrische deelfiets, hipsters op
de fiets een van de belangrijkste een fixie. Een fiets is allang niet meer
vervoermiddelen - en dat is maar twee wielen en een frame, maar
1 goed ook. Anders zou de stad bestaat in vele vormen. Dit vraagt
waarschijnlijk voor een groot deel om een wendbare overheid die daar
2 vast staan. Daarnaast zorgen al die slim op inspeelt.
fietsen voor ontzettend veel werk-
gelegenheid, voor fietsenmakers en Om voor alle fietsers in Amsterdam
3 verhuurders, voor ontwerpers en wereldfietsstad te blijven, stellen we
fabrikanten. ons drie doelen: comfortabel door-
4 fietsen, gemakkelijk fietsparkeren en
Amsterdammers bezitten samen het nieuwe fietsen. De eerste twee
bijna een miljoen fietsen. Tel doelstellingen gaan we bereiken met
b daarbij leen- en huurfietsen op en de concrete maatregelen in dit Meer-
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 3
Over dit Dit plan is tot stand gekomen op
basis van inzichten uit diverse onder-
ontwikkelingen. Drie doelstellingen
zijn daarin leidend. De hoofdstukken
zoeken (zoals de Fietstelweek, fiets- 2, 3 en 4 bevatten voor elk van de
Meerjaren- parkeertellingen en de Amsterdamse
Thermometer Bereikbaarheid) en
drie doelstellingen een analyse, de
kern van de acties en de bijbeho-
input van diverse partijen zoals de rende maatregelen. Hierbij wordt
plan Fiets Fietsersbond en betrokken Amster-
damse burgers via CycleSpace. Het
gebruikgemaakt van innovatie
in maatregelen en aanpak. Deze
plan is gericht op de opgave voor de worden in de tekst gemarkeerd met
komende zes jaar met een perspec- een ‘lampje’. We evalueren de pilots
Het Meerjarenplan Fiets 2017- tief naar 2030. We investeren in infra- en experimenten. Bij een positieve
2022 volgt de ingezette koers uit structuur (nieuwe verbindingen) en evaluatie bezien we de mogelijk-
de MobiliteitsAanpak Amsterdam innovaties. Zo houden we de stad heden voor een bredere toepassing.
(2013), het Uitvoeringspro- ook in de toekomst gezond, aantrek-
gramma Mobiliteit (2015) en het kelijk en bereikbaar. Tegelijkertijd De totale kosten voor het
Kader Fietsparkeren (2015). Het pakken we de grootste knelpunten in programma Meerjarenplan Fiets
sluit aan bij de opgaven uit de het fietsnetwerk en het fietsparkeren 2017-2022 zijn geraamd op v 54
i Agenda Duurzaamheid (2015), aan. miljoen. Hiervan kan naar verwach-
Stad in Balans (2015), Koers 2025 ting een deel worden gedekt door
(uit 2016) en de Visie Openbare Dit plan bouwt voort op het Meer- derden.
1 Ruimte 2017. jarenplan Fiets 2012-2016. Steeds
meer resultaten daarvan zijn Maatregelen met grote financiële
2 zichtbaar in de stad, zoals 16.000 consequenties die nog niet zijn
nieuwe fietsparkeerplekken, waarvan gedekt in dit plan, leggen we na
11.000 bij stations. Succesvolle maat- gedegen voorbereiding en uitwer-
3 regelen zetten we voort, kansrijke king afzonderlijk voor aan het college
maatregelen voegen we toe en met van B&W en de gemeenteraad. Het
4 pilots maken we werk van technolo- betreft met name de uitwerking van
gische innovaties vanuit de markt. kostbare, nieuwe fietsverbindingen
Met een adaptieve aanpak spelen en gebouwde stallingen. Als er
b we de komende jaren in op actuele aanleiding is om aanvullende dekking
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 5
te vragen, wordt dit betrokken bij de
behandeling van de Voorjaarsnota
van het betreffende jaar.
Naast de maatregelen die onder de
paraplu van dit meerjarenplan vallen,
investeren we de komende jaren in
een aantal grote projecten, zoals
het fietsparkeren bij stations, de
Sprong over het IJ en verbindingen
met nieuwe woonlocaties. Hiermee
breiden we het fijnmazige fiets-
netwerk van Amsterdam verder uit.
De totale uitgaven van de gemeente
en derden (VRA, Prorail en NS) op
het gebied van fiets in de periode
i 2017-2021, inclusief het MJP Fiets,
bedragen conform begroting onge-
veer v 351 miljoen. Dit is exclusief de
1 investeringen in een brug over het IJ,
lopende projecten zoals de fietsstal-
2 lingen bij het Leidseplein en Beurs-
plein en investeringen in fietsinfra-
structuur in nieuwe woongebieden.
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 6
Amsterdammers Per dag fietsen we in Amsterdam
samen twee miljoen kilometer
pakken het liefst
(2.000.000 km). Dat is vijftig keer
de aarde rond. Gemiddeld maken
de 835.000 Amsterdammers per
de fiets
dag 665.000 fietsritten. Met
36% van de verplaatsingen is de
fiets veruit het meest gebruikte
vervoermiddel (figuur 1 en 2).
Van alle vervoermiddelen groeit
het gebruik van de fiets in
Amsterdam het snelst. De afge-
lopen 25 jaar is het aantal verplaat-
singen per dag explosief gegroeid,
van 445.000 naar 665.000.
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 7
1% 1% 1% 2% 1%
Amsterdam groeit door
21% 24%
29%
32% 36%
Begin 2017 telt Amsterdam 835.000
19% inwoners. Tien jaar geleden waren
18%
18% dat er nog zo’n 100.000 minder.
17%
16% Amsterdam groeit door naar 906.000
30% 28% inwoners in 2025. In 2025 zijn er naar
25%
29% 23% verwachting 50.000 extra woningen
bijgebouwd (Koers 2025). Dat alleen
al zorgt in het centrum voor een
29% 29% 27%
20% 24% groei van het fietsverkeer met onge-
veer 10%. Daarnaast ligt er een
1986-1991 1994-1997 2005-2008 2013-2014 2015 opgave om de nieuwe gebieden
FIGUUR 1 VERVOERMIDDELKEUZE VERPLAATSINGEN VAN/ goed te ontsluiten.
NAAR/BINNEN AMSTERDAM DOOR BEWONERS PER WERKDAG
Hoofdvervoermiddel 1986-1991 1994-1997 2005-2008 2013-2014 2015 Drukte in de stad
i Brom-/snorfiets 17 18 23 46 24
Fiets 447 566 573 609 666 Amsterdam is een levendige stad.
OV 403 420 352 319 301 De ruimte in de stad is schaars. Dat
1 Lopen 640 649 478 547 433 merken Amsterdammers en bezoe-
Auto 622 669 521 385 440
kers, zeker in de spits. Fietsers, voet-
2 FIGUUR 2 AANTALLEN VERPLAATSINGEN (X1.000) VAN/NAAR/
BINNEN AMSTERDAM DOOR BEWONERS PER WERKDAG
gangers, trams, bussen en auto’s
zoeken hun weg door smalle straten
en drukke gebieden. De drukte
3 leidt soms tot onderlinge irritaties of
gevoelens van stress. Hoewel fietsen
4 relatief weinig ruimte innemen,
ervaren voetgangers op de drukste
plekken regelmatig hinder van
b fietsen op de stoep. Dit vraagt om
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 8
keuzes en goed gedrag van fietsers. Fietsers maken heid en mobiliteit in Amsterdam.
In onze stad blijft het echter druk. Uit onderzoek1 blijkt dat deze groei
Zoals dat hoort bij een dynamische de stad een maatschappelijke waarde van
fietsstad. gezonder ruim v 120 miljoen vertegenwoordigt.
Zie verder bijlage 6.
Fietsers maken een goede keuze voor Fietsers maken de economie dus
Naar elke bestemming hun eigen gezondheid én dragen sterker. De omzet in de Amster-
bij aan de gezondheid van de stad. damse fietsenbranche is ruim v 108
Elke Amsterdammer heeft zijn of Fietsen past bij een gezonde levens- miljoen per jaar. Groene logistiek
haar eigen reden voor een rit op de stijl in onze bewegende stad. Fiet- met fietskoeriers groeit hard. Fietsers
fiets. De een gaat voor haar werk op sers zijn gemiddeld minder vaak ziek, nemen weinig ruimte in. Daarmee
de fiets naar het station. De ander gezonder en productiever. Tussen draagt fietsen bij aan de bereikbaar-
pakt de fiets om boodschappen te 2010 en 2015 zijn we in Amsterdam heid van de stad. Dit is essentieel
doen op de markt. School, werk, veel meer gaan fietsen: jaarlijks in voor haar economische groei.
uitgaan, sport, de fiets brengt totaal zo’n 300 miljoen kilometer
Amsterdammers naar elke bestem- meer. Mede hierdoor waren we de stad
ming. samen 50.000 dagen minder ziek. aantrekkelijker
i Tegelijkertijd dragen fietsers bij aan
schonere lucht in de stad. Door meer Fietsers maken een aantrekkelijke
te fietsen voorkwamen we de uitstoot stad. Mede dankzij fietsers kan de
1 GEMONETARISEERDE MAATSCHAPPELIJKE WAARDE VAN van 40.000 ton CO2. Fietsen levert stad doorgroeien. Door binnen-
FIETSEN IN PERIODE 2010-20151
daarmee een cruciale bijdrage aan stedelijke nieuwbouwlocaties wordt
2 TOTALE MAATSCHAPPELIJKE WAARDE IN EURO’S
(* MILJOEN EURO)
het bereiken van de wereldwijde de stad nog fijnmaziger. Er ontstaan
klimaatdoelstellingen van Parijs. nieuwe straten en pleinen waar inwo-
GEZONDHEID 21,6
ners verblijven en ondernemers zich
3 LEEFBAARHEID 13,7
de economie vestigen. Zij gebruiken de stad steeds
MOBILITEIT 87,6
sterker meer als een huiskamer. Amsterdam
TOTAAL 122,9
4 kiest voor voetgangers en fietsers.
Het toegenomen fietsgebruik in de Beide nemen relatief weinig ruimte in
periode 2010-2015 heeft een gunstig en vergroten de verblijfskwaliteit van
b 1 DECISIO (2017), BIKENOMICS AMSTERDAM effect op de gezondheid, leefbaar- de openbare ruimte.
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 9
847.000
TOTAAL
AANTAL
AMSTERDAMSE
FIETSEN
Gebruik fiets onder
jongeren, 12-17 jaar
442.693 2015
+5% 55%
6,0 6,0 6,1 6,1
5,6 5,7
AANTAL 5,3
HUISHOUDENS
Aandeel Amsterdammers
met een elektrische fiets
Nieuw-West
2013-2016
Zuidoost
Centrum
Noord
West
Oost
Zuid
Bezit snorfietsen, TEVREDENHEID ONDER BEWONERS OVER AANBOD
2015-2016 1,91 FIETSPARKEERVOORZIENINGEN PER STADSDEEL, 2015
+10% GEMIDDELD AANTAL FIETSEN
PER HUISHOUDEN, 2015
Aantal fietsen per huishouden
i OVERIG
LOPEN
AANTAL VERPLAATSINGEN (X 1.000) PER UUR
VAN DE DAG DOOR AMSTERDAMMERS OP EEN
2013-2015
1 180
FIETS
OV
AUTO
GEMIDDELDE WERKDAG, 2015
+18%
160 24 6 37
140
2 5 52
36
35
120
72
37 43 65
5 39
100
3 80
4
11
4 29
51
52
52
30
5 21
21 34 42
33
Aantal fietsverplaatsingen,
60 41
33 33 42
4 37
35
18
16
13
11
08.00-09.00 uur
72.000
23 23 24 25
40 12
16 15 7
8 27 18
9 14
25 19
13
20 10 37 33
40 42 7
31 32 31 31 31 30 29 12 2
24
b
3
15 16 17 13
9 10
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 10Ruimte voor
innovatie
‘Het nieuwe fiets-
parkeren’ voor een aan-
trekkelijk verblijfsgebied
Verstandig fietsen
stimuleren
Van Groene Lopers
naar autoluw Groennet
Betere doorstroming Uitbreiding fietsroutes Gemakkelijker fietsparkeren:
voor het meest gebruikte met nieuwe verbindingen bestaande capaciteit
vervoermiddel beter benutten en
extra plekken creëren
i
Voor fietsersen een gezonde en
bereikbare stad
1
2
1 2 3
Comfortabel Gemakkelijk Het nieuwe
3 doorfietsen fietsparkeren fietsen Meerjarenplan Fiets
2017 – 2022
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 11Drie
Comfortabel doorfietsen
doelstellingen
voor 1
wereldfietsstad
Amsterdam
Gemakkelijk fietsparkeren
2
Met drie doelstellingen bouwen
i we in Amsterdam verder aan
onze wereldfietsstad. Met de
keuzes, acties en maatregelen
1 uit dit Meerjarenplan Fiets
investeren we in de belangrijkste
2 nieuwe fietsverbindingen en
fietsparkeeroplossingen waarmee Het nieuwe fietsen
we de grootste knelpunten in
3 de stad aanpakken. Voor het
realiseren van de doelstellingen
3
4 zijn we natuurlijk mede afhankelijk
van andere ontwikkelingen
die invloed hebben op de
b bereikbaarheid van de stad.
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 12Comfortabel doorfietsen zijn over de kwaliteit van het Amster- Gemakkelijk
damse fietsnetwerk. Bij het volgende fietsparkeren
Fietsers in Amsterdam bereiken fietstevredenheidsonderzoek doen
hun bestemming via royale, directe, we hiervoor een nulmeting. Fietsers in Amsterdam vinden een
snelle, egale en herkenbare routes. vrije parkeerplek nabij hun bestem-
Dit betekent dat fietsers gebruik Voor fietsers betekent dit ming. Voor meer plek in het rek
kunnen maken van een fijnmazig onder meer: zetten we stevig in op handhaving.
netwerk van autoluwe fietsstraten • nieuwe fietsverbindingen die We pakken de belangrijkste
of vrijliggende fietspaden van ten barrières slechten; hotspots, waar fietsparkeren een
minste 2,5 meter breed, voorzien • nieuwe aantrekkelijke fietsroutes: groot knelpunt vormt, aan en werken
van rood asfalt. Doelstelling is dat in het Groennet; aan een goede toegankelijkheid
2025 ten minste de helft van de fiets- • meer ruimte op de drukste fiets- van de openbare ruimte. Doelstel-
routes op het Plusnet Fiets binnen routes. lingen voor deze hotspots is een
de Ring A10, ten zuiden van het IJ,2 maximale bezettingsgraad4 van 85%
een minimale breedte heeft van 2,50 > Meer over ‘Comfortabel (nu gemiddeld 90% op de hotspots)
i meter (begin 2017 is dit 34%).3 Daar- doorfietsen’ in hoofdstuk 1 van fietsparkeervoorzieningen en
naast willen we dat fietsers tevreden een maximale fietsparkeerdruk5 van
125% in 2025 (nu gemiddeld 195%
1 op de hotspots). Daarnaast streven
we naar een positievere waardering
2 OP KORTE TERMIJN RICHTEN WE ONS OP DE GROOTSTE 4 DE BEZETTINGSGRAAD GEEFT DE VERHOUDING WEER
2 KNELPUNTEN IN DE BINNENSTAD. IN HEEL AMSTERDAM TUSSEN HET AANTAL GEPARKEERDE TWEEWIELERS IN van Amsterdammers voor de fiets-
WORDT ECHTER DEZELFDE RICHTLIJN GEHANTEERD,
ZODAT OOK BUITEN DIT GEBIED HET NETWERK VERBE-
DE REKKEN/VAKKEN GEDEELD DOOR DE FIETSPARKEER-
REKKEN IN EEN GEBIED.
parkeervoorzieningen. Doelstelling is
TERT BIJ HERPROFILERINGEN een rapportcijfer voor fietsparkeren
3 3 OP BASIS VAN DE BESCHIKBARE DATA UIT DE NATIO-
5 DE FIETSPARKEERDRUK GEEFT DE VERHOUDING WEER
TUSSEN HET AANTAL GEPARKEERDE TWEEWIELERS IN van 7,0 in 2025 (tegen 5,8 in 2015;
NALE DATABANK WEGVERKEERSGEGEVENS (NDW).
HET EXACTE PERCENTAGE KAN ENIGSZINS AFWIJKEN
DE OPENBARE RUIMTE GEDEELD DOOR HET FIETSPAR-
KEERREKKEN IN EEN GEBIED.
ATB 2016).
4 DOOR ONTBREKENDE INFORMATIE OVER BEPAALDE
WEGDELEN. UIT EEN INVENTARISATIE TER PLAATSE (TER
VOORBEREIDING OP DE AANPASSINGEN) MOET BLIJKEN
WAT DE FEITELIJKE BREEDTE PER RICHTING IS.
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 13Voor fietsers betekent dit Het nieuwe fietsen Voor fietsers betekent dit
onder meer: onder meer:
• meer vrije plekken in fietsenstal- Fietsers in Amsterdam gaan voor • maatregelen die het fietsen
lingen en op straat; bewust en goed gedrag. Dat is aangenamer maken;
• gemakkelijker een parkeerplek nodig voor minder hinder door fiet- • campagnes om fietsen te stimu-
vinden door betere verwijzing en sers. We stimuleren Amsterdam- leren en goed gedrag te bevor-
informatie; mers ook om vaker te fietsen. We deren;
• uitbreiding van het aantal promoten gedragsverandering voor • financiële bijdragen aan kansrijke
gebieden met een aantrekkelijke meer veiligheid en goed gedrag in fietsinitiatieven van Amsterdam-
verblijfskwaliteit in combinatie met het verkeer. mers.
fietsparkeren bij aanlooproutes We streven ernaar dat er meer wordt
(Bike&Walk). gefietst in Nieuw-West, Noord en > Meer over ‘Het nieuwe fietsen’
Zuidoost. Gemiddeld kiezen bewo- in hoofdstuk 3
> Meer over ‘Gemakkelijk ners van deze stadsdelen voor 27%
fietsparkeren’ in hoofdstuk 2 van hun verplaatsingen de fiets (ATB
i 2016). Doelstelling is een aandeel van
ten minste 35% in 2025. Daarnaast
willen we dat fietsers zich op hun
1 gemak voelen. Doelstelling is een
fietstevredenheidscijfer van 7,5 in
2 2025 (7,1 in 2015; ATB 2016).
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 141
Keuzes voor De doelstellingen comfortabel
doorfietsen, gemakkelijk fietspar-
keren en het nieuwe fietsen leiden
Betere doorstroming
voor het meest gebruikte
vervoermiddel
een gezonde,
tot de hier beschreven keuzes
voor een gezonde, bereikbare en
aantrekkelijke stad. Deze keuzes Amsterdam kiest voor vervoerswijzen
bereikbare en
vormen tegelijkertijd een samen- die weinig ruimte innemen: per fiets
vatting van de acties en maatre- en te voet (zie figuur 3). Fietsers
gelen uitgewerkt in hoofdstuk 1, krijgen meer ruimte om gemakkelijk
aantrekkelijke
2 en 3. van A naar B te komen. Soms kan dit
door herinrichting van straten, soms
door fietsers de ruimte te bieden
stad die nu nog door (stilstaande) auto’s
wordt ingenomen. De drukste fiets-
routes, zoals de Weteringschans en
de Kinkerstraat, worden verbreed.
Snorfietsers gaan naar de rijbaan.
i Waar mogelijk is de auto op drukke
fietsroutes te gast, zoals in de Sarp-
hatistraat. De inrichting van de open-
1 Auto Auto Fietser Voetganger bare ruimte sluit zo beter aan bij het
50 KM/U MET 1 INZITTENDE GEPARKEERD 15 KM/U LOPEND
dagelijks gebruik. Dat is zeker van
2 belang in de drukke stadsstraten met
veel voorzieningen.
7m2 5m2 2 m2 2 m2 0,5m2
3 20 m2
Tram Fiets Voetganger
50 INZITTENDEN GEPARKEERD STILSTAAND
4
b
140 m 2
FIGUUR 3 RUIMTEGEBRUIK VERVOERMIDDELEN
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 152 3 rek. Dat is niet overal voldoende.
Uitbreiding fietsroutes Van Groene Lopers In gebieden met een hoge druk
met nieuwe verbindingen naar autoluw Groennet op de openbare ruimte komen we
in nauw overleg met de buurt tot
Er komen nieuwe routes (bruggen, We bouwen de groene fietsroutes een nieuwe verdeling van de ruimte
nieuwe fietspaden) voor fietsers van Amsterdam uit tot een slui- tussen voetganger, fiets(parkeren),
waarvan ook voetgangers profi- tend fietsnetwerk: het Groennet (zie auto(parkeren) en de andere voor-
teren. Hiermee verbeteren we onder figuur 10, p. 33). Dit Groennet biedt zieningen. Dit kan betekenen dat we
andere de verbinding tussen Zuid- ontspannen fietsritten op autoluwe of hier afwijken van bestaande parkeer-
oost en de binnenstad en zorgen autovrije routes in een groene omge- normen. Daarnaast onderzoeken
we voor kortere routes van en naar ving. Een herkenbare bewegwijzering we op deze locaties ook de moge-
Noord en Nieuw-West. Ook worden helpt daarbij. Zo krijgen fietsers meer lijkheden voor nieuwe inpandige
drukke routes ontlast. Zo verkennen keuzes in hun route en kunnen ze ook of ondergrondse fietsstallingen in
we een nieuwe fietsroute via de kiezen voor minder drukke routes. bestaande en nieuwe gebouwen en
Haarlemmer Houttuinen om de Haar- nieuwe particuliere buurtfietsenstal-
lemmerdijk en Haarlemmerstraat te 4 lingen. Met deze maatregelen wordt
ontlasten. Veel fietsers profiteren van Gemakkelijker fiets- de stoep beter toegankelijk voor
i deze nieuwe, aantrekkelijke routes. parkeren: beter benutten voetgangers en neemt de verblijfs-
Nieuwe verbindingen zijn zoveel van meer plekken kwaliteit in straten toe.
mogelijk ingebed in ruimtelijke
1 ontwikkelingen, zoals de bouw van Op drukke plekken, vooral in de 5
nieuwe woningen (Koers 2025) en binnenstad, zijn keuzes nodig om ‘Het nieuwe fiets-
2 kantoren. We zorgen voor een fiets- te zorgen voor voldoende fietspar- parkeren’ voor een
vriendelijke inrichting van ontwikkel- keercapaciteit én voldoende ruimte aantrekkelijk verblijfs-
gebieden, zodat de stad bereikbaar voor voetgangers en andere func- gebied
3 blijft. Dat doen we volgens de visie ties, zoals groen. Op deze plekken
uit ‘De Bewegende Stad’. breiden we het aantal fietsparkeer- Samen met Amsterdammers maken
4 plekken zoveel mogelijk uit. Ook we drukke straten tot een aantrekke-
nemen we maatregelen om het fiets- lijker verblijfsgebied. We starten met
parkeren te reguleren. Zoals stevige het nieuwe fietsparkeren. Dit bestaat
b handhaving voor meer plek in het uit experimenten op drukke locaties
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 16met fietsparkeerknelpunten in de gedragsverandering geldt vaak: een 7
binnenstad, rond winkelgebieden en in goed begin is het halve werk. We Ruimte voor innovatie
smalle straten met veel voetgangers. starten daarom met acties gericht
In deze verblijfsgebieden streven we op het nieuwe fietsen als een nieuwe Er zijn innovatieve maatregelen
naar minder geparkeerde fietsen in de fietsroute of fietsstalling in gebruik nodig om ervoor te zorgen dat
openbare ruimte. Zo krijgen voetgan- wordt genomen. We wijzen Amster- fietsers comfortabel door de stad
gers ruim baan. We verkennen maat- dammers niet alleen op de persoon- kunnen blijven fietsen. Door innova-
regelen als fietsdelen, het chippen lijke voordelen van een nieuwe route, ties zijn de technologische mogelijk-
van fietsen en andere innovatieve zoals tijdwinst of extra comfort. We heden de laatste jaren sterk toege-
concepten als Bike&Walk. grijpen verbeteringen ook aan om nomen. Samen met de markt en
fietsvriendelijk gedrag te stimuleren kennisinstituten experimenteren we
6 waarbij fietsers elkaar letterlijk en met innovatieve toepassingen. Zo
Verstandig fietsen figuurlijk vaker ruimte geven. Bij bieden we ruimte aan fietsinnovaties.
stimuleren nieuwe dubbellaags fietsparkeer- Innovatieve maatregelen in dit Meer-
rekken moedigen we fietsers bijvoor- jarenplan zijn gemarkeerd met een
Hoe meer Amsterdammers fietsen, beeld aan om te parkeren in het ‘lampje’ :
hoe belangrijker het wordt dat zij bovenste rek. Zo zorgen we samen
i elkaar de ruimte gunnen. Dit vraagt dat het nieuwe fietsen de norm = INNOVATIEVE MAATREGEL
om nieuw gedrag in het verkeer. Bij wordt in Amsterdam.
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 INLEIDING 17Comfortabel
1
Comfortabel doorfietsen betekent
dat fietsers hun bestemming
doorfietsen
bereiken via royale, directe, snelle,
egale en herkenbare routes.
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 19Analyse
Steeds drukkere fietspaden
Amsterdammers stappen voor 36%
procent van hun verplaatsingen op
de fiets. Ook steeds meer toeristen
gebruiken de fiets, namelijk 10%. Dit
is een gezonde keuze, maar zorgt
ook voor vollere fietspaden. Dat
knelt, zeker waar fietsers te maken
hebben met smalle fietspaden.
FIGUUR 4
Figuur 4 geeft de drukste fiets-
DRUKSTE FIETSPADEN routes weer. Van de Amsterdammers
ervaart 28% (te) weinig ruimte voor
fietsers. Ze geven de breedte van de
fietspaden het rapportcijfer 6,2.
i VOOR FIETSERS WERKEN WE
DAAROM AAN ROYALE ROUTES
1 Vertraging door lagere snelheden
Fietsers kunnen door de drukte
2 soms minder goed en comfortabel
doorfietsen. De beperkte ruimte
zorgt ervoor dat de gemiddelde
3 snelheid omlaag gaat. Ook leidt de
drukte op het fietspad tot irritatie en
4 stress onder fietsers. Figuur 5 geeft
de kruispunten weer waar fietsers
FIGUUR 5
DRUKSTE
vertraging oplopen. Fietspaden en
b KRUISPUNTEN kruisingen kunnen het aantal fietsers
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 20niet meer goed aan. Fietsers lopen
vertraging op bij verkeerslichten,
kruisingen of bruggen. Amsterdam-
mers beoordelen de wachttijd bij
verkeerslichten met een 6,6.
VOOR FIETSERS WERKEN WE
DAAROM AAN SNELLE ROUTES
Meer fietsers door groei van
de stad
Amsterdam groeit. Elk jaar komen er
FIGUUR 6 zo’n 11.000 Amsterdammers bij. Dit
UITBREIDINGSLOCATIES
KOERS 2025 draagt bij aan de groei van het aantal
fietsers, zeker in en naar nieuwe wijken
van de stad (zie figuur 6). Daarom zijn
nieuwe verbindingen met het huidige
i fietsroutenet nodig om de stad bereik-
baar te houden.
1 VOOR FIETSERS WERKEN WE
DAAROM AAN DIRECTE ROUTES
2
Hinder van trilling
Fietsers hebben last van trillingen die
3 ontstaan door oneffenheden in het
wegdek. Een vlak wegdek (zoals asfalt)
4 biedt hiervoor uitkomst. Veel fietsers
profiteren al van de vele asfaltpaden.
FIGUUR 7 Toch zijn er in Amsterdam ook nog
DRUKKE FIETSPADEN
b MET BEPERKTE RUIMTE fietsroutes met hobbels en kuilen.
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 21VOOR FIETSERS WERKEN WE het lastiger om in te halen. Ook Meer ruimte voor fietsers
DAAROM AAN EGALE ROUTES nemen de verschillen in snelheid vraagt continue aandacht
van fietsers toe. Racefietsers en Meer ruimte maken voor fietsers kost
Meer verschillende fietsen en e-fietsers rijden gemiddeld harder. tijd. Amsterdam is in 2013 gestart
fietsachtigen Daar komt bij dat ook skeeleraars, met het Plusnet Fiets (zie figuur 7).
Naast de traditionele stadsfiets snorfietsers, elektrische scooters en Dit in één keer overal aanleggen is
is er een ruime keuze aan fietsen: brommobielen gebruikmaken van praktisch en financieel niet haalbaar.
van bakfiets tot bezorgfiets en van het fietspad. Dit vraagt om routes Als een straat opnieuw wordt inge-
e-bike tot racefiets. Ook fietsen met die aansluiten op het gebruik, zoals richt (herprofilering), krijgen fietsers
een fietskar of aanhangfiets kom je het Plusnet Fiets voor snelheid meer ruimte. Waar ingrijpen eerder
steeds vaker tegen. Steeds meer en comfort en het Groennet voor nodig is, bijvoorbeeld bij een onveilig
goederen worden tegenwoordig per ontspannen ritjes. fietspad op een drukke fietsroute,
fiets bezorgd. Dit scheelt ritjes met nemen we slimme maatregelen.
scooters of bestelbusjes en dat is VOOR FIETSERS WERKEN WE
goed voor de luchtkwaliteit. Om dit DAAROM AAN HERKENBARE ROUTES VOOR FIETSERS MAKEN WE DAAROM
te kunnen faciliteren is er voldoende BLIJVEND WERK VAN COMFORTABEL
ruimte op het fietspad nodig. Fietsen DOORFIETSEN
i met een afwijkend formaat maken
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 22Acties
Comfortabel doorfietsen
ROYALE ROUTES
Fietsers verdienen meer ruimte.
Daarom krijgen fietsers meer
royale routes. Zeker op het Plusnet
Fiets is dit hard nodig. Royale
routes zijn breder en ingericht als
fietsstraat of vrijliggend van het
autoverkeer. Ook gaan snorfiet-
sers binnen de ring A10 naar de
rijbaan. Conform het Beleidskader
Verkeersnetten krijgen de auto en
het OV op de andere Plusnetten
prioriteit.
i De volgende maatregelen
voeren we uit:
1 1 ROYALE ROUTES
BREDERE ROUTES BIJ HERPROFILERINGEN
2 Bij onderhoud aan straten van het
Plusnet Fiets komt in het ontwerp
meer ruimte voor fietsers. Zo kunnen
3 fietsers inmiddels van extra ruimte
genieten in verschillende straten,
4 zoals de Kinkerstraat (oost), de
Sarphatistraat, de Rijnstraat en het
westelijke deel van de Ceintuurbaan.
b FIGUUR 8 PLUSNET FIETS. DE MEEST RECENTE KAART IS HIER TE BEKIJKEN. Voor nieuwe onderhoudsprojecten
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 23wordt extra budget gereserveerd. rekening met geparkeerde fietsen, Aanpak snor- en
Hiermee kunnen stadsdelen meer bebording, paaltjes en terrassen bromfiets
ruimte voor fietsers creëren. direct naast fietspaden.
Jaarlijks stellen we een uitvoe- Per 1 januari 2018 wordt de
2 ROYALE ROUTES ringsplan op met een overzicht milieuzone snor- en bromfietsen
SLIMME MAATREGELEN VOOR NIEUWE van maatregelen en locaties. De ingevoerd waardoor vervuilende
RUIMTEVERDELING basis hiervoor is de prioriteiten- modellen van 2010 en ouder de
We nemen maatregelen wanneer kaart van het fietsnetwerk (zie stad niet meer in mogen. Daar-
aanpassingen nodig zijn voordat figuur 8). We evalueren maatre- naast wordt zo spoedig moge-
regulier onderhoud plaatsvindt. gelen zodat we steeds beter in lijk na inwerkingtreding van de
Mogelijke maatregelen: staat zijn om de inrichting van AMvB (Algemene Maatregel van
- fietsstraten, zo nodig in combi- straten af te stemmen op de Bestuur) de snorfiets van het
natie met verminderen van auto- wensen van de weggebruikers. fietspad naar de rijbaan verplaatst
verkeer; mét helmplicht. Verwacht wordt
- verbreden van fietsstroken; 3 ROYALE ROUTES dat de AMvB in werking treedt
- fietsers de ruimte geven op de BINNENRING ALS FIETSBOULEVARD op 1 januari 2018. Deze twee
rijbaan door auto’s gebruik te De Binnenring (Marnixtraat, Wete- projecten moeten mede zorgen
i laten maken van de trambaan. ringschans, Sarphatistraat) wordt voor een betere luchtkwaliteit,
Deze optie wordt in principe stap voor stap getransformeerd meer verkeersveiligheid en minder
alleen toegepast als dit past tot een hoogwaardige en veilige hinder op het fietspad. Zie voor
1 binnen de beleidskaders; fietsroute. De ambitie is om de meer informatie amsterdam.nl/
- pilot spitsfietsroutes waarbij fiet- maximumsnelheid te verlagen scooter.
2 sers in de spits de ruimte op de naar 30 km per uur, doorgaand
weg gebruiken. autoverkeer te weren en deze
route in te richten als een fiets-
3 In sommige straten zal blijken boulevard. Het eerste deel met
dat dit niet mogelijk is. In deze extra ruimte voor fietsers is de
4 straten zorgen we dat ten minste Sarphatistraat. Maar liefst 94%
de bestaande ruimte optimaal van de fietsers vindt deze fiets-
benut kan worden en vrij is van straat comfortabel om doorheen
b obstakels. Specifiek houden we te fietsen. De komende jaren
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 24worden andere delen verbeterd. 6 ROYALE ROUTES 8 ROYALE ROUTES
De Uitvoering van deze maatregel PRINS HENDRIKKADE: OOST-WESTVERBINDINGEN CENTRUM
valt onder het project Uitvoerings- VEILIGER EN ROYALER We onderzoeken voor de routes
agenda Mobiliteit. De Prins Hendrikkade is een belang- door het centrum (Hartenstraat,
rijke route van en naar Amsterdam Raadhuisstraat, Damstraat en
4 ROYALE ROUTES Centraal. Deze kent nu aan de Nieuwe Hoogstraat) hoe we de druk
VERBETERING FIETSROUTES RONDOM noordzijde enkele onoverzichtelijke en stress voor voetgangers en fiet-
AMSTERDAM CENTRAAL kruispunten. Aan de zuidzijde wordt sers kunnen verminderen en wijzen
In de komende jaren verandert de fietsroute regelmatig geblok- mogelijke alternatieve routes aan.
er veel voor fietsers rondom keerd door vrachtauto’s of bestel-
Amsterdam Centraal. Er komen grote busjes op de parallelweg. De ambitie 9 ROYALE ROUTES
nieuwe stallingen, de Prins Hendrik- is om deze route veiliger en royaler TWEEDE FIETSRING CEINTUURBAAN –
kade wordt afgesloten voor auto- te maken. BILDERDIJKSTRAAT
verkeer en de Noord/Zuidlijn wordt Op de route Bilderdijkstraat –
in gebruik genomen. We onder- 7 ROYALE ROUTES Eerste Constantijn Huijgensstraat –
zoeken de mogelijkheden van verbe- VERBINDING VANAF HET MEESTER Museumplein – Ceintuurbaan onder-
tering van de routes rond het station. VISSERPLEIN TOT HET IJ zoeken we wat de beste maatregelen
i Nu het kruispunt Meester Visserplein zijn om een nieuwe fietsring te reali-
5 ROYALE ROUTES is verbeterd, gaan we het vervolg seren met royale fietsroutes.
CONFLICTARME FIETS- EN van de route verbeteren. Op deze
1 VOETGANGERSROUTES DAMRAK EN drukke route is nu sprake van smalle 10 ROYALE ROUTES
AMSTERDAM CENTRAAL fietspaden met veel kruisingen. OVERSTEEKBAARHEID STADHOUDERSKADE
2 We verbeteren de oost-westfiets- We verkennen de mogelijkheden om
verbinding aan de centrumkant van voor fietsers ruimte te winnen bij de
Amsterdam Centraal. We werken fietsoversteken op de Stadhouders-
3 aan oplossingen om te komen tot kade ter hoogte van het Vondelpark
een conflictarme route en een goede en het Rijksmuseum. Dit doen we
4 aansluiting op de nieuwe stallingen zonder afbreuk te doen aan de Stad-
en de fietspassage onder het station. houderskade als onderdeel van het
Plusnet Auto.
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 25SNELLE ROUTES
Veel fietsers hebben een voor-
keur voor een constante snelheid
zonder veel tussenstops. Daar
maken we werk van. Fietsers
krijgen snellere routes op het
Plusnet Fiets. Ook komen snelle
routes binnen bereik door fietsers
meer voorrang en meer opstel-
ruimte te geven bij verkeers-
lichten. Zo worden kruisingen
fietsvriendelijk en wordt het fijn
doorfietsen in Amsterdam.
De volgende maatregelen
voeren we uit:
i 11 SNELLE ROUTES
MEER RUIMTE EN KORTERE WACHTTIJDEN
VOOR FIETSERS BIJ DE DRUKSTE
1 KRUISPUNTEN
We verbeteren de doorstroming,
2 de veiligheid en het comfort voor
fietsers op ten minste tien drukke
kruispunten (zie figuur 6, p. 21).
3 Dit resulteert in meer opstelruimte
voor fietsers en aanpassing van de
4 verkeersregeling.
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 2612 SNELLE ROUTES 13 SNELLE ROUTES 14 SNELLE ROUTES
ACTIE ‘MEER GROEN, MINDER WACHTEN’ PILOT CHIPFIETS INNOVATIES IN AMSTERDAM
Samen met fietsers voeren we een Fietsers kunnen vrijwillig meedoen We maken gebruik van innovaties
actie uit waarbij Amsterdammers aan een pilot waarbij hun fiets een die in steden als Groningen, Utrecht
de kans krijgen om aan te geven chip krijgt. Deze fietschip commu- en Rotterdam zijn getest om het
welke verkeerslichten beter kunnen niceert met ‘intelligente’ verkeers- comfort voor fietsers te verhogen
worden afgesteld, uitgeschakeld of lichten. Chipfietsers krijgen op kruis- en wachttijden te verminderen.
zelfs verwijderd. Na onderzoek en punten sneller voorrang. Deze pilot Interessant is bijvoorbeeld de
een testperiode passen we verkeers- geeft inzicht in de mogelijkheden mogelijkheid om de drukte bij
lichten waar mogelijk aan. van intelligente transportsystemen kruispunten te meten met behulp
en levert data op over de ervaringen van een warmtesensor en de
van de chipfietsers. verkeersregeling daarop aan te
passen.
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 27DIRECTE ROUTES bieden. In het project Sprong over Prioriteringstool nieuwe
Fietsers krijgen directe routes het IJ gaan we na welke consequen- fietsverbindingen
door nieuwe verbindingen. ties een nieuwe verbinding heeft
Zo overbruggen we barrières, voor fietsers. Hierop passen we het Een brede inventarisatie heeft
ontstaan er nieuwe, alternatieve fietsnetwerk aan. ongeveer 150 gewenste nieuwe
routes en worden bestaande 15B VERSTERKEN FIETSBEREIKBAARHEID fietsverbindingen opgeleverd (zie
routes minder druk. De routes ZUIDOOST figuur 9). Om te bepalen van welke
worden zo ook korter. Nieuwe De fietspaden in Zuidoost zijn over verbindingen de meeste fiet-
woningbouwlocaties krijgen het algemeen van hoog niveau: sers profiteren is een instrument
een goede aansluiting op het comfortabel, breed en veilig. De ontwikkeld dat inzicht geeft in:
bestaande fietsnetwerk. De verbinding van Zuidoost met andere - het potentieel aantal gebruikers
gebieden worden zo ingericht dat delen van Amsterdam verdient van de nieuwe verbinding;
bewoners worden gestimuleerd verbetering. Deels komt dit door - de reistijdwinst per fietser;
om te lopen en te fietsen. fysieke barrières, deels doordat - de globale kosten.
de bewegwijzering beter kan. De
De volgende maatregelen ambitie is om met een pakket aan Deze zogenoemde prioriterings-
voeren we uit: maatregelen de fietsbereikbaarheid tool blijft actueel door toevoeging
i te versterken. van nieuwe data en van ontbre-
15 DIRECTE ROUTES 15C VERSTERKEN FIETSBEREIKBAARHEID kende verbindingen. Zo helpt
FIETSBEREIKBAARHEID VAN GEBIEDEN ZUIDAS het bij de prioritering van nieuwe
1 Er zijn maatregelen nodig om Om de Zuidas bereikbaar en leef- fietsverbindingen. Bijlage 4 geeft
de verschillende gebieden in de baar te houden tijdens de bouw de fietsverbindingen (minder dan
2 stad onderling beter met elkaar van het Zuidasdok is de bereik- v 500.000) weer die op basis van
te verbinden. De focus ligt op de baarheid per fiets en openbaar de eerste analyse kansrijk zijn. De
volgende gebieden: vervoer zeer belangrijk. Dit vraagt prioriteringstool wordt jaarlijks
3 15A SPRONG OVER HET IJ om goede fietsverbindingen, geactualiseerd en geconcretiseerd.
Amsterdam werkt aan een betere voldoende stallingen, goede We werken aan een digitale kaart
4 verbinding van Amsterdam Noord aansluitingen op het lokale open- waarop de ontbrekende schakels
met de rest van de stad. Ook is het baar vervoer en verandering van gemakkelijk te vinden zijn.
de bedoeling om de toenemende het mobiliteitsgedrag. Uitvoering
b drukte op de pontveren het hoofd te van deze maatregel valt onder het
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 28project Zuidas(dok). Daarnaast
gaan we na hoe buiten de project-
grenzen de fietsverbinding met
de Zuidas directer kan worden.
Zo versterken we de verbinding
tussen Zuidoost en de Zuidas (zie
ook 15B), studeren we op een
nieuwe fietsbrug over de Schinkel
en een fietsverbinding langs de
Kostverlorenvaart, zodat er een
verbinding kan ontstaan van het
Vondelpark via de Zuidas naar
Amstelveen en verder.
15D SPORTAS
De gemeente Amsterdam, de
Vervoerregio Amsterdam en orga-
nisaties uit de sportwereld, de
i wetenschap en het bedrijfsleven
verkennen de mogelijkheden om
met een nieuwe fiets- en wandel-
1 route de potentie van de Sportas
(van het iconische Olympisch
2 Stadion, het Sportpark Amster-
damse Bos naar Amstelveen)
beter te benutten. Gestreefd
3 wordt naar een directe route
tussen de Schinkelkade en het
4 Piet Kranenbergpad en een route
langs de Museumtramlijn. Met
verbreding van de onderdoor-
b FIGUUR 9 NIEUWE VERBINDINGEN IN HET FIETSNETWERK. DEZE KAART WORDT GEREGELD BIJGEWERKT. gang A10 aan het Piet Kranen-
BINNENKORT IS DE MEEST RECENTE VERSIE IN TE ZIEN OP AMSTERDAM.NL/FIETS
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 29bergpad wordt komende winter kansrijke nieuwe verbindingen op • Twee fietsbruggen over de
de eerste stap gezet. Uitvoering grond waarvan het Programma- Weespertrekvaart
van dit project is nog onder voor- team Fiets een afweging maakt. • Brug over de Schinkel ter hoogte
behoud van financiering (aanvraag Andere nieuwe kansrijke fiets- van het Olympisch kwartier
Voorjaarsnota 2018). verbindingen met grotere finan- • Brug Riekerhaven
ciële consequenties (meer dan v • Spieringhornbrug
16 DIRECTE ROUTES 500.000) leggen we afzonderlijk • Voorbereiding voor Sprong over
AANLEG VAN NIEUWE voor aan de gemeenteraad via de het IJ: Javabrug
FIETSVERBINDINGEN Voorjaarsnota van het betreffende • Voorbereiding voor een fiets-
Met de groei van de stad en van jaar. In de Voorjaarsnota 2017 is, verbinding met Sluisbuurt
het fietsgebruik is er steeds meer bovenop de investeringen binnen
behoefte aan nieuwe verbin- dit meerjarenplan, budget gere-
dingen. Fietsers profiteren zo serveerd voor de realisatie van
van directere routes en spreiding de volgende nieuwe fietsverbin-
van de drukte. Ook nieuwbouw- dingen:
locaties (Koers 2025) maken de
verdere ontwikkeling van het • Fietsbrug Elzenhagen Noord
i fietsroutenetwerk nodig. Bij de • Oost-West-fietsroute centrum-
ontwikkeling van nieuwe verbin- gebied Amsterdam Noord
dingen zorgen we tegelijkertijd • Fietsbrug Zijkanaal I
1 voor nieuwe verbindingen voor • Schinkelroute langs tramremise
voetgangers. De prioriteringstool • Fietspad Dijksgracht
2 brengt prioriteit aan in de lijst met • Realisatie route fietsers via
mogelijke nieuwe verbindingen Haarlemmerhouttuinen
(zie kader volgende pagina). In dit • Optimaliseren fietsnetwerk
3 Meerjarenplan is tot en met 2022 Zuidoost
budget gereserveerd voor uitbrei- • Fietsbrug over het Noord-
4 ding met de twintig beste ‘kleine’ hollandsch Kanaal tussen EYE
verbindingen uit de priorite- en IJplein
ringstool (minder dan v 500.000). • Fietsbrug tussen Sixhaven en
b In figuur 9 en bijlage 4 staan de IJplein
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 30EGALE ROUTES
Fietsers verdienen comfortabele
routes. Nog niet overal in de stad
profiteren fietsers van het rijcom-
fort van asfalt. Daarom worden
bij onderhoudswerkzaamheden
bestaande routes met tegelver-
harding aangepast. Nieuwe routes
worden in principe aangelegd met
asfalt. Dit vergroot niet alleen het
rijcomfort, maar ook de veiligheid.
De volgende maatregelen
voeren we uit:
17 EGALE ROUTES
FIETSPADEN ASFALTEREN
i De ambitie is dat alle fietspaden
in 2025 egaal – zonder kuilen en
hindernissen – en comfortabel voor
1 fietsers zijn. Uitgezonderd (delen
van) routes op bijzondere plekken
2 (Puccini) en beeldbepalende plekken
(bijvoorbeeld UNESCO-
gebied) worden fietspaden voorzien
3 van (rood) asfalt. Er is budget opge-
nomen om tegelverharding op fiets-
4 paden te vervangen door asfalt. Met
deze investering kunnen incidentele
onderhoudswerkzaamheden worden
b voorkomen.
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 3118 EGALE ROUTES HERKENBARE ROUTES De volgende maatregelen
BEZEMRONDE ONEFFENHEDEN IN De Groene Lopers, het netwerk voeren we uit:
SAMENWERKING MET DE FIETSERSBOND van groene fietsroutes, wordt
We willen beter weten waar fietsen doorontwikkeld tot het nieuwe 19 HERKENBARE ROUTES
oncomfortabel is. Met een meetfiets Groennet. Amsterdam heeft UITVOERING VAN HET GROENNET
of een app die gebruikmaakt van waardevolle groene fietsroutes We voeren het Groennet gefa-
bewegingssensoren controleren die meer aandacht en promotie seerd uit. In Fase 1 maken we de
we samen met de Fietsersbond het verdienen. Van deze fietsroutes bestaande routes nog beter door
Plusnet Fiets jaarlijks op oneffen- maken we een sluitend fietsnet- het comfort waar nodig te vergroten.
heden, kuilen en losse elementen. werk voor ontspannen ritjes. Het Daarnaast zorgen we voor beweg-
Met het reparatiebudget worden de Groennet bestaat uit comfortabele wijzering en promotie.
grootste oneffenheden hersteld. routes door een aantrekkelijke, Fase 2 betreft potentiële routes
groene omgeving, zoveel moge- die door het toevoegen van een of
lijk ontvlochten van het auto- meerdere nieuwe verbindingen een
verkeer. Samen met het Hoofdnet route gaan vormen. In de loop van
Fiets en het Plusnet Fiets vormt het Meerjarenplan realiseren we
het Groennet een compleet deze verbindingen. Om in de belang-
i Amsterdams fietsnetwerk. Met rijkste groene schakels te investeren
het Groennet ontstaat op korte is in dit plan v 2,5 miljoen gereser-
termijn een aantrekkelijk alterna- veerd (dit is inclusief een bijdrage
1 tief voor de drukkere routes. van de Vervoerregio Amsterdam).
2 In Fase 3 draait het om potentiële
routes die alleen met grote investe-
ringen op termijn een route kunnen
3 vormen. Deze routes worden gere-
aliseerd waar zich kansen voordoen,
4 bijvoorbeeld door mee te liften met
groot onderhoud of gebiedsontwik-
keling (zie figuur 10).
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 32i
1
2
BESTAAND
3 TOEKOMSTIGE SCHAKELS
NIEUW AUTOLUW
4
b FIGUUR 10 NIEUW AUTOLUW GROENNET
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 3320 HERKENBARE ROUTES
BETERE VERWIJZINGEN BIJ
WEGWERKZAAMHEDEN
Fietsers worden bij wegwerkzaam-
heden tijdelijk omgeleid via alter-
natieve routes. Omdat dit niet altijd
vlekkeloos verloopt, zetten we in
op meer aandacht voor de tijdelijke
omleidingsroutes. We nemen maat-
regelen om overlast voor fietsers
te minimaliseren en de veiligheid te
verbeteren.
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 34Monitoring
Comfortabel doorfietsen
Monitoring vindt plaats aan de hand van
onderstaande indicatoren.
DOELSTELLINGEN INDICATOREN DOELSTELLING NULMETING
(2025) (2016)
i COMFORTABEL FIETSROUTES HEBBEN EEN 50% 34%
DOORFIETSEN MINIMALE BREEDTE VAN 2,5 M
(PLUSNET FIETS, BINNEN RING A10,
1 TEN ZUIDEN VAN HET IJ)
TEVREDENHEID FIETSERS RAPPORTCIJFER KWALITEIT VOLGT NA NULMETING
OVER DE KWALITEIT VAN FIETSNETWERK NULMETING IN 2017
HET FIETSNETWERK
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 COMFORTABEL DOORFIETSEN 35Gemakkelijk
2
Gemakkelijk fietsparkeren
betekent dat de Amsterdamse
fietsparkeren
fietser snel een vrije parkeerplek
vindt nabij zijn bestemming, en
dat er voldoende ruimte is en blijft
voor voetgangers. Bij de aanpak
van het fietsparkeren besteden
we ook aandacht aan geparkeerde
brom- en snorfietsen.
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 37Analyse
Toegankelijkheid van de stoep
staat onder druk
Voetgangers manoeuvreren zich
noodgedwongen steeds vaker langs
geparkeerde fietsean, auto’s, winkel-
uitstallingen en terrassen. Veel
> 24 fietsers zetten hun fiets netjes in
12 > 18
6 > 12 een stalling of een rek. Toch staanandere afwijkende attributen. Vooral
bij NS-stations, in het centrum en in
de aangrenzende woonbuurten met
smalle stoepen en veel functies is het
lastig voor fietsers om een goede
parkeerplek te vinden. Meer dan de
helft (57%) van de Amsterdammers
ervaart (te) weinig ruimte voor fiets-
parkeren. Het laagste rapportcijfer
voor fietsparkeren geven fietsers in
de grachtengordel, de omliggende
FIGUUR 13
BUURTEN MET HOGE buurten en de Pijp (zie figuur 12).
PARKEERDRUK (>125%)
EN BEZETTINGSGRAAD
(>85%) VOOR FIETSERS WERKEN WE
DAAROM AAN HET BENUTTEN VAN
DE CAPACITEIT
i Fietsers parkeren buiten de rekken
Zeker voor een kort bezoek zetten
fietsers hun fiets nogal eens buiten
1 een rek, soms tegen een brugleu-
ning, soms hinderlijk op de stoep.
2 Afwijkende fietsen staan relatief vaak
hinderlijk geparkeerd omdat deze
niet of moeilijk in een rek passen.
3 Een op de vier fietsen in Amsterdam
is zo’n afwijkend buitenmodel. Figuur
4 13 laat zien waar de fietsparkeerdruk
hoger is dan 125%: er staan meer
dan 125 fietsen op een totaal van
FIGUUR 14
b BUURTSTALLINGEN 100 rekken.
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 39VOOR FIETSERS WERKEN WE Fietsers laten hun fiets
DAAROM WAAR MOGELIJK AAN MEER soms lang staan
PUBLIEKE FIETSPARKEERPLEKKEN Veel Amsterdammers maken dage-
lijks gebruik van hun fiets. Toch zijn
Flink deel Amsterdammers er ook inwoners die hun fiets lang
parkeert fiets in de openbare laten staan. Daar is handhaving en
ruimte gedragsverandering voor nodig.
Fietsparkeren op eigen terrein is Van de 100 geparkeerde fietsen
voor veel Amsterdammers een staan er gemiddeld 12 langer dan
schaars goed. Van de Amsterdam- de maximale 2 of 6 weken stil, zijn er
mers zet 43% zijn of haar fiets in twee verwaarloosd en is er één een
de openbare ruimte: alleen al bijna fietswrak.
350.000 fietsen binnen de Ring A10 De eerste ervaringen met de in
ten zuiden van het IJ. Een gepar- september 2016 ingevoerde parkeer-
keerde fiets neemt gemiddeld zo’n duurbeperking van 6 weken binnen
twee vierkante meter ruimte in. Dit de ring A10 zijn positief. Die levert
neemt veel van de openbare ruimte gemiddeld 15% meer plek op in het
i in beslag. Daarnaast parkeren zo’n rek. Uit onderzoek door OiS blijkt
9.000 Amsterdammers hun fiets in dat 70% van de Amsterdammers dit
een privaat geëxploiteerde buurt- een goede maatregel vindt.
1 stalling. Figuur 14 toont de buurt-
stallingen op de kaart. SAMEN MET AMSTERDAMMERS
2 WERKEN WE DAAROM AAN HET NIEUWE
SAMEN MET AMSTERDAMMERS FIETSPARKEREN
WERKEN WE DAAROM AAN MEER
3 PARTICULIER FIETSPARKEREN
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 40Fietsparkeren in cijfers
Uitkomsten onderzoek fiets-
parkeren. In het voorjaar van
2016 zijn alle fietsen en fietspar-
keerrekken binnen de Ring A10
ten zuiden van het IJ in beeld
gebracht.
253.000
fietsparkeerplekken
DE AANTALLEN ZIJN AFGEROND
151.000
buiten de rekken
349.000
TOTAAL TWEEWIELERS
i
1
2
3
4 325.000 12.000 8.000 4.800
FIETSEN BLAUWE KENTEKENS GELE KENTEKENS BAKFIETS
b (SNORFIETS, SPEED PEDELEC) (BROMFIETS, SCOOTER)
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 41Acties
Gemakkelijk
fietsparkeren
De volgende maatregel
voeren we uit:
21 FIETSPARKEREN
GEBIEDSAANPAK FIETSPARKEREN
Amsterdam kent een groeiend
aantal gebieden met fietsparkeer-
knelpunten, met name in de binnen-
stad, op drukke bestemmingen en
in woonbuurten met diverse func-
ties, zoals de Jordaan, de Pijp en
Oud-West. Op de kaart staan de
knelpunten voor fietsparkeren afge-
i beeld (figuur 15). Daarbij is onder-
scheid gemaakt tussen de hotspots
(drukke bestemmingen), (stads)
1 straten en gemengde woonge-
bieden. Bijlage 5 bevat de lijst met
2 locaties. Er is een gebiedsaanpak
nodig om in samenhang de verschil-
lende knelpunten (die naast fiets-,
3 snorfiets- en bromfietsparkeren ook
HOTSPOTS betrekking hebben op de inrichting
GEMENGDE WOONBUURTEN
4 STRATEN van en druk op de openbare ruimte)
zoveel mogelijk te verhelpen. In nauw
overleg met bewoners en onderne-
b FIGUUR 15 KNELPUNTGEBIEDEN FIETSPARKEREN mers komen we in deze gebieden tot
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 42een samenhangend pakket van maat- TOEGANKELIJKE STOEP andere locaties waar behoefte is aan
regelen dat aansluit op de wensen Als fietsers hun fiets netjes meer voetgangers- of verblijfsruimte,
uit de buurt en de verschillende parkeren, zorgen we samen dat de zoals pleinen en stadsstraten.
knelpunten zoveel mogelijk verhelpt. openbare ruimte toegankelijk blijft
De verschillende maatregelen uit dit voor voetgangers. In gebieden 23 TOEGANKELIJKE STOEP
hoofdstuk kunnen daarbij worden waar voetgangers ruim baan FIETSEN STAAN OP DE JUISTE PLEK
toegepast. krijgen, gaan we fietsparkeren De afgelopen jaren hebben we erva-
reguleren. Dit gebeurt onder meer ring opgedaan met het informeren
door stevige handhaving in combi- en aanspreken van Amsterdammers
natie met gedragsbeïnvloeding via over fietsparkeren. We hebben
communicatie en campagnes. succes geboekt met de inzet van
fietscoaches en de pilot intuïtief
De volgende maatregelen communiceren van de fietsparkeer-
voeren we uit: regels. De komende jaren gaan we
door met deze maatregelen.
22 TOEGANKELIJKE STOEP
BIKE&WALK Daarnaast is er een app ontwikkeld
i We stimuleren fietsers om op de waarmee fietsers op het Rembrandt-
juiste plek te parkeren. Dit gebeurt plein een beloning kunnen krijgen als
onder andere door bij de inrichting ze op de juiste plek parkeren. Na een
1 van een gebied duidelijk te maken proef komt de app naar verwachting
waar fietsers moeten parkeren. Op in het najaar van 2017 beschikbaar
2 locaties waar geen of beperkte voor bezoekers van het Rembrandt-
ruimte is voor fietsparkeerplekken plein. De app is ontwikkeld in het
(zoals de Kalverstraat, het Rokin en kader van het Startup in Residence
3 de Eerste van der Helststraat), maken programma, waarin de gemeente
we op loopafstand bij toegangs- Amsterdam startups vraagt om
4 routes Bike&Walk-punten. Bij succes oplossingen aan te dragen voor
zetten we deze maatregel ook in op maatschappelijke knelpunten.
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 4324 TOEGANKELIJKE STOEP openbare ruimte groot is, overwegen vaak een stukje moeten lopen. Voor
HANDHAVING FOUTPARKEERDERS we een verbod op parkeren buiten mensen met een beperking kan dit
We voorkomen onveilige en hinder- de rekken, net als op een aantal betekenen dat bestemmingen op
lijke situaties door fietsen te verwij- bestaande locaties. We gaan hier de fiets slechter bereikbaar zijn.
deren die op plekken staan waar terughoudend mee om en doen dit Samen met belangenverenigingen
dat verboden is. We gaan door met in het belang van veiligheid en om onderzoeken we hoe we de binnen-
de succesvolle pilot om parkeren hinder te voorkomen. stad ook voor hen per fiets goed
voor nooduitgangen tegen te gaan. toegankelijk en bereikbaar kunnen
Dat vraagt een stevige inzet van de 26 TOEGANKELIJKE STOEP houden. Op basis van deze verken-
stadsdelen. FIETSERS MET EEN BEPERKING KUNNEN ning nemen we maatregelen en
VLAK BIJ HUN BESTEMMING PARKEREN voeren we pilots uit.
25 TOEGANKELIJKE STOEP Op een aantal drukke plekken in de
INVOEREN VERPLICHT stad, zoals het Leidseplein, is fiets-
FIETSPARKEREN IN DE REKKEN parkeren buiten de voorzieningen
Op locaties waar de druk op de verboden. Dit betekent dat fietsers
i
1
2
3
4
b
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 44CAPACITEIT BENUTTEN naar verwachting alleen al binnen de fietsers al op de toegangswegen
Waar lege plekken schaars ring A10 ten zuiden van het IJ zo’n naar het station geïnformeerd
zijn, is het zaak om die goed te 50.000 plekken op. worden over de beschikbaarheid van
gebruiken. Door handhaving en Daarnaast verkennen we de moge- parkeerplaatsen.
het verbeteren van de vindbaar- lijkheden en de noodzaak om de
heid benutten we de bestaande maximale parkeerduur uit te breiden 29 CAPACITEIT BENUTTEN
fietsenrekken beter. Zo werken we naar metrostations bij de Noord/ MEER FIETSEN PASSEN IN HET REK
aan meer plek in het rek. Zuidlijn, in Nieuw-West, Noord en Een kwart van de fietsen past
Zuidoost. De stadsdelen krijgen zo niet goed in een rek vanwege
De volgende maatregelen meer ruimte voor gerichte handha- afwijkende maten van stuur,
voeren we uit: ving in gebieden met (gereguleerd) banden of de aanwezigheid van
fietsparkeren. een drager, kinderzitje of fietstas.
27 CAPACITEIT BENUTTEN Om ervoor te zorgen dat ook
MEER PLEK IN HET REK: OPSCHOONACTIE 28 CAPACITEIT BENUTTEN deze fietsen netjes geparkeerd
Ongeveer 15% van de fietsparkeer- BETERE VINDBAARHEID kunnen worden, experimenteren
plekken in de stad wordt ingenomen FIETSPARKEERPLEKKEN we met alternatieve rekken, onder
door ongebruikte fietsen. Een aantal Met goede bewegwijzering en andere op het Bellamyplein. De
i stadsdelen heeft in 2016 met succes een dynamisch verwijssysteem resultaten worden gebruikt voor het
in verschillende buurten ongebruikte naar vrije plekken maken we opstellen van nieuwe normen voor
fietsen en wrakken opgeruimd. beschikbare fietsparkeerplaatsen fietsparkeerrekken. Hiermee zorgen
1 Stadsdelen kunnen ongebruikte beter vindbaar. Bij verschillende we dat de rekken zo goed mogelijk
fietsen verwijderen door te hand- stallingen (Mahlerplein, Paradiso) aansluiten bij de wensen van fietsers.
2 haven op de maximale parkeerduur wordt ervaring opgedaan met het Tegelijkertijd moet de maatregel
van 6 weken. We nemen eenmalig registreren van informatie over het leiden tot een hogere kwaliteit van
het initiatief om deze grote schoon- gebruik van de fietsparkeerplekken de openbare ruimte.
3 maakactie in samenwerking met de (stallingsduur, vol/vrij). Daarnaast
stadsdelen uit te voeren. Zo verbe- is een uitvraag gedaan voor een
4 teren we tegelijkertijd de organisatie dynamisch verwijssyteem naar vrije
van de handhaving en komen we fietsparkeerplaatsen, onder andere
met de stadsdelen tot één uniforme bij de treinstations Amsterdam
b aanpak. Deze opschoonactie levert Centraal en Zuid. Hierdoor kunnen
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 45MEER PUBLIEKE
FIETSPARKEERPLEKKEN
Waar mogelijk breiden we het
aantal stallingsplaatsen in de open-
bare ruimte en op fietspunten uit.
Hierbij houden we rekening met
POP-UP FIETSPARKERN de benodigde ruimte voor voet-
ganger en kijken we naar alter-
Metrostation Noord (1.300) natief ruimtegebruik, zoals laden
en lossen (dubbel gebruik) en
slim gebruik van parkeerruimte
Noorderpark (325)
voor auto’s en fietsen. De nadruk
Station Sloterdijk (1.060 + 200)
ligt op drukke bestemmingen en
Centraal Station (1.300/22.600 + 2.301) woonbuurten met diverse func-
Beursstraat / Oude Brugsteeg (77) ties, zoals de Jordaan, de Pijp en
Beursplein (1.700)
Rokin (260 + 825)
Fietsboulevard Rokin / Munt (1.000) Kattenburgerstraat (100)
Rietlandpark (100)
Oud-West. We geven ook prioriteit
aan buurten waar het gebruik van
Appeltjesmarkt (450) Munt (300 + 250)
Pathé de Munt (140)
i
Vijzelstraat 20 (120)
de fiets gestimuleerd kan worden
Leidseplein (2.000 + 682/1.802)
Weesperplein (320)
Lelylaan (2.400 + 500/1.000) Vijzelgracht (300)
door het beter faciliteren van fiets-
Weteringcircuit (700) Station Muiderpoort (2.000 + 700)
Marie Heinekenplein (300)
F. Bolstraat e.o. (320) Gerard Douplein e.o. (1.368)
1e Jan vd. Heijdenstraat 105/107 (470) De Pijp (220) Wibautstraat (300) Station Sciencepark (376)
parkeren.
1 Haarlemmermeerstation (100)
Ceintuurbaan (ABN AMRO) (307)
Daarnaast gaan we bij de
Station Amsterdam Amstel (1.400/4.900 + 200/400)
Europaplein (142/650) OV-knooppunten door met de
2 fietsparkeeraanpak uit het vorige
Meerjarenplan. Hierbij ligt het
Station Amsterdam RAI (1.275 + 366/1.066)
Station Amsterdam Zuid (3.500/11.000 + 1.236/2.736)
accent op voldoende en goed vind-
3 Fietsparkeren bare fietsparkeerplekken bij de
NS-stations, de metrostations en
Opgave aantal te realiseren gerealiseerd
fietsparkeerplaatsen tot 2020
de grote busstations.
deels gerealiseerd
4 inpandige fietsparkeerplaatsen
(gerealiseerd / totaal)
in voorbereiding / uitvoering
Station Bijlmer ArenA (1.900)
fietsparkeerplaatsen op maaiveld (aantal inpandig + aantal op maaiveld)
b FIGUUR 16 NIEUWE FIETSPARKEERPLEKKEN
MEERJARENPLAN FIETS 2017 – 2022 GEMAKKELIJK FIETSPARKEREN 46Vous pouvez aussi lire
