Jonathan Fournel - 4 Dec.'21 - First Laureate Queen Elisabeth Competition 2021 - Henry Le Boeuf Hall, Bozar

La page est créée Myriam Voisin
 
CONTINUER À LIRE
Jonathan Fournel - 4 Dec.'21 - First Laureate Queen Elisabeth Competition 2021 - Henry Le Boeuf Hall, Bozar
4 Dec.’21

    Jonathan
     Fournel
     First Laureate
Queen Elisabeth Competition
           2021

 Henry Le Boeuf Hall, Bozar
Jonathan Fournel,
                   piano

       Johann Sebastian Bach FR-NL
              1685-1750
                    Largo
  extr. Sonate pour orgue n° 5 en do majeur ∙
      uit Orgelsonate nr. 5 in C, BWV 529
        (arrangement Samuil Feinberg)

            Frédéric Chopin FR-NL
                1810-1849
       Nocturne, op. 62/1 (1845-1846)
Andante spianato & Grande polonaise brillante,
             op. 22 (1830-1831)
                   pause ∙ pauze

          Johannes Brahms FR-NL
               1833-1897
     Sonate pour piano n° 3 en fa mineur ∙
      Pianosonate nr. 3 in f, op. 5 (1853)
              ✓ Allegro maestoso
             ✓ Andante espressivo
                 ✓ Scherzo
                ✓ Intermezzo
                   ✓ Finale

                durée · duur: ± 2:00
Clé d’écoute
     Le récital haut en couleur
       d’un premier lauréat

Dès les premières notes jouées au Concours
Reine Elisabeth de piano 2021, nombreux furent
ceux, parmi les mélomanes et le jury, qui virent
dans le pianiste français Jonathan Fournel le
vainqueur de l’édition. Son interprétation
époustoufflante du Concerto pour piano n° 2 de
Brahms est un modèle d’équilibre, entre raison
et émotion. Pour son retour au Palais des Beaux-
Arts, le pianiste nous régale à nouveau avec son
incroyable musicalité dans un programme alliant
Bach, Chopin et Brahms.

            Johann Sebastian Bach
   Largo extrait de la Sonate pour orgue n° 5,
  BWV 529 (arrangement de Samuil Feinberg)

Vers 1727-1730, Bach introduisit un nouveau
genre pour orgue : la sonate en trio. Si ce type de
sonate était déjà courant à l’époque baroque, dans
une configuration réunissant deux instruments
mélodiques et une basse, ou un soliste et un clavier,
jamais auparavant les trois voix n’avaient résonné
sur un seul et même instrument. Le Largo de la
Cinquième Sonate a fait l’objet d’un arrangement
pour piano par Samuil Feinberg, l’un des plus grands
virtuoses du XIXe siècle. Sans doute ce dernier fut-il
fasciné par l’incroyable complexité de l’œuvre, qu’il
transposa au piano avec brio.

                         BACK
Frédéric Chopin
                Nocturne, op. 62/1

En 1846, Frédéric Chopin composa et publia les
Deux Nocturnes op. 62, dédiés à son élève,
Melle R. de Könneritz. Un critique musical de
l’époque les présenta de la façon suivante dans la
Gazette musicale du 17 janvier 1847 : « Ces deux
nocturnes d’un mouvement lent, d’une teinte
mélancolique, exhalent de mystérieux parfums
de poésie. Ici encore, il faut une exécution fine,
délicate, d’une exquise sensibilité. Ces mélodies
fiévreuses, cette harmonie inquiète réclament une
touche sympathique, une âme au bout des doigts ».

Ces Nocturnes sont liés par leur tonalité (si majeur
et mi majeur) et par l’attaque du second sur la
note si. Le premier débute par un Andante, suivi
d’un épisode central Sostenuto et d’un final Poco
più lento.

Andante spianato et Grande polonaise brillante,
                    op. 22

La Grande polonaise brillante, parue en 1836,
date d’environ 1830, peu après la composition de
l’Andante spianato qui en constitue l’introduction.
Le thème mélodique de cet Andante est
délicatement orné. La Polonaise proprement dite
est à deux thèmes, le premier rythmiquement
accusé et reproduisant les formules pianistiques
de pure virtuosité des deux concertos en leurs
moments les plus extérieurs, le second mis en
valeur par un cantabile plus attachant précédant
une large coda.

                        BACK
Johannes Brahms
       Sonate pour piano n° 3 en fa mineur

La Troisième et dernière sonate pour piano de
Brahms est l’œuvre d’un jeune compositeur de
vingt ans. Seule œuvre soumise à Schumann
durant sa composition, le style personnel de
Brahms s’y affirme pourtant déjà nettement. En
cinq mouvements (fait encore inhabituel pour
le genre de l’époque), elle contient nombre de
traits propres au piano de Brahms : abondance
des tierces et sixtes parallèles, choix d’un type
marqué d’écriture pour une section donnée. On y
rencontre aussi déjà des éléments qui deviendront
une constante dans le langage de Brahms :
une prédilection pour les degrés harmoniques
dits faibles, ainsi que l’ambiguïté résultant de la
superposition ou de la juxtaposition de rythmes
binaires et ternaires.

Si, au piano, Brahms ne reviendra jamais plus à la
sonate, il donne ici une vision très intéressante de
la forme et nous livre peut-être, par la variété des
caractères, un auto-portrait qui nous rend l’œuvre
d’autant plus attachante qu’elle contient aussi, en
puissance, tout ce qui fera la beauté fulgurante des
œuvres de la maturité.

                        BACK
Toelichting
          Kleurrijk recital
       door de eerste laureaat

Voor menig muziekliefhebber en jurylid was het
al van de eerste noten duidelijk dat de Franse
pianist Jonathan Fournel de eerste prijs zou
veroveren op de Koningin Elisabethwedstrijd
piano 2021. In zijn vertolking van Brahms’
Tweede Pianoconcerto wist hij dan ook het
perfecte evenwicht tussen ratio en emotie te
vinden. Nu keert hij terug naar het Paleis, waar
hij zijn muzikaliteit opnieuw kan etaleren in werk
van Bach, Chopin en Brahms.

              Johann Sebastian Bach
      Largo uit Orgelsonate nr. 5, BWV 529
         (arrangement Samuil Feinberg)

Rond 1727-1730 introduceerde Bach een nieuw
orgelgenre: de triosonate. In de barokperiode was
dit type sonate al langer een vast onderdeel met
twee melodie-instrumenten en bas, of een solist en
klavier, maar nog nooit klonken de drie stemmen
op één instrument. Het Largo uit de Vijfde Sonate
werd door Samuil Feinberg, een van de grootste
pianovirtuozen van de 19de eeuw, gearrangeerd.
Ongetwijfeld was hij gefascineerd door de
bijzondere moeilijkheid van het werk die hij op een
bijzonder overtuigende manier wist te vertalen
naar piano.

                       BACK
Fréderic Chopin
               Nocturne , op. 62/1

Chopin componeerde en publiceerde de Twee
Nocturnes op. 62 in 1846. Chopin droeg ze op
aan een leerlinge van hem: R. de Könneritz. Een
muziekcriticus uit die tijd besprak ze als volgt in
de Gazette musicale van 17 januari 1847: “Deze
twee nocturnes, met hun trage ritme, met hun
melancholische tint, ademen mysterieuze poëtische
parfums. Ook hier is een verfijnde, delicate
uitvoering met een bijzondere gevoeligheid vereist.
Deze koortsachtige melodieën, deze rusteloze
harmonie, vergen een toets met veel inleving, een
ziel aan het uiteinde van de vingers.”

De Nocturnes zijn aan elkaar verwant door hun
toonaard (B en E) en doordat de tweede met
de noot b inzet. De eerste, die vandaag op het
programma staat, begint met een Andante, gevolgd
door een centrale Sostenuto episode en een finale
Poco più lento.

Andante spianato en Grande polonaise brillante,
                    op. 22

De Grande polonaise brillante verscheen in
1836, maar Chopin zou deze al in 183O hebben
gecomponeerd, kort na de voltooiing van het Andante
spianato dat hij componeerde als inleiding op de
Polonaise. Chopin versiert het melodische thema van
het Andante delicaat. De Polonaise is bithematisch:
het eerste thema heeft een krachtige ritmiek en
herneemt zuiver virtuoze pianistieke formules uit
Chopins beide pianoconcerti. Het tweede thema,
cantabile, gaat vooraf aan een breedvoerige coda.
                       BACK
Johannes Brahms
           Pianosonate nr. 3 in f, op. 5

Brahms schreef zijn derde en laatste pianosonate
toen hij nog maar pas twintig jaar was. De sonate
telt vijf bewegingen, wat hoogst ongewoon is, en
vele van haar kenmerken zijn typerend voor Brahms’
pianowerken: de overvloed van parallelle tertsen
en sexten, de eigen, gemarkeerde schrijfstijl van
elke passage. We treffen er ook al elementen aan
die karakteristiek zijn voor Brahms latere muzikale
taal: zijn voorkeur voor de zogenaamde zwakke
harmonische graden, een zekere dubbelzinnigheid
die voortvloeit uit het gebruik door en naast elkaar
van binaire en ternaire ritmes.

Hoewel Brahms hierna geen pianosonates
meer zou schrijven, schenkt hij ons hier een
zeer interessante visie op de vorm. Misschien
kunnen we deze aandoenlijke sonate met al haar
wisselende eigenschappen als een soort zelfportret
beschouwen, en als een voorafspiegeling van de
onthutsende schoonheid van zijn rijpere werk.

                       BACK
Biographie                                 Biografie
                       Jonathan Fournel,
                            piano
© DR · GR

            FR
               Jonathan Fournel a étudié à la Musikhochschule
            Saarbrücken avec Robert Leonardy et Jean
            Micault et a suivi des cours privés auprès de Gisèle
            Magnan. Il a poursuivi ses études au CNSMD de
            Paris, auprès de Bruno Rigutto, Brigitte Engerer,
            Claire Désert et Michel Dalberto. Après avoir
            remporté les premiers prix de la Gian Battista Viotti
            International Piano Competition et de la Scottish
            International Piano Competition, il devient premier
            lauréat du prestigieux Concours de piano Reine
            Elisabeth en 2021. Fournel s’est produit en solo
            avec l’Orchestre national de Lorraine et le Royal
            Scottish National Orchestra. En musique de

                                    BACK
chambre, il a collaboré avec Gautier Capuçon, Rémi
Delangle, Augustin Dumay, Victor Julien-Laferrière
et le Quatuor Modigliani. Son premier album solo
Brahms - Sonate pour piano n° 3, op. 5 & Händel
Variations est sorti récemment chez Alpha Classics.
NL
   Jonathan Fournel studeerde aan de
Musikhochschule Saarbrücken bij Robert Leonardy
en Jean Micault en volgde privélessen bij Gisèle
Magnan. Daarna vervolmaakte hij zich aan het
Conservatoire National Supérieur in Parijs, waar hij
les kreeg van Bruno Rigutto, Brigitte Engerer, Claire
Désert en Michel Dalberto. Na eerste prijzen op de
Gian Battista Viotti International Piano Competition
en de Scottish International Piano Competition,
werd hij in 2021 eerste laureaat van de prestigieuze
Koningin Elisabethwedstrijd voor piano. Fournel
soleerde al met het Orchestre national de Lorraine
en het Royal Scottish National Orchestra en werkt
voor kamermuziekprojecten samen met Gautier
Capuçon, Rémi Delangle, Augustin Dumay, Victor
Julien-Laferrière en het Modigliani Kwartet.
Onlangs verscheen zijn eerste soloalbum Brahms
- Piano Sonata nr. 3, op. 5 & Händel Variations bij
Alpha Classics.

                        BACK
Discover the Music Season
    ’21 → ’22 at Bozar

 Let’s get
  things
  moving
soutien · steun

       Bozar remercie ses mécènes, partenaires publics,
        culturels, institutionnels et structurels, fondations
     et partenaires médiatiques pour leur précieux soutien.

              Bozar dankt zijn mecenassen, publieke,
   culturele, institutionele en structurele partners, stichtingen
                 en mediapartners voor hun steun.

Réalisation du programme · Opmaak van het programmaboekje

                   Coordination · Coördinatie
                       Maarten Sterckx

                     Rédaction · Redactie
                Maarten Sterckx, Luc Vermeulen

           Textes d’archives de · Archiefteksten van
       Palais des Beaux Arts ∙ Paleis voor Schone Kunsten

                      Graphisme · Grafiek
                     Sophie Van den Berghe
Vous pouvez aussi lire