Nieuwsbrief Kenniscentrum Frankrijk-Nederland
←
→
Transcription du contenu de la page
Si votre navigateur ne rend pas la page correctement, lisez s'il vous plaît le contenu de la page ci-dessous
Nieuwsbrief
Kenniscentrum Frankrijk-Nederland
3.1 maart 2015
Column : Les trois dessins
Prof. dr. Pieter Leroy, hoogleraar Beleidswetenschappelijke Milieukunde aan de
Radboud Universiteit Nijmegen stuurde ons een mooie tekst waarin hij terugblikt op
het ontstaan van zijn liefde voor de Franse taal en literatuur. Hij beschrijft drie
beslissende momenten uit zijn jeugd, waarop de leraar Frans door middel van een
tekening op het schoolbord de Franse literatuur tot leven wekte.
Wij zouden graag zien dat Leroys hommage aan zijn docent het startpunt vormt van
een serie. Hebt u ook zo’n mooie herinnering aan uw leraar Frans, of wilt u een
column schrijven over een ander onderwerp? Mail dan naar frankrijk@let.ru.nl.
‘Ken jij dat?’, vroeg Vincent, zeventien jaar jong, zoon van een Franse collega en vriend. Hij was
verbouwereerd omdat ik, naar boven kijkend vanuit de kleine binnentuin van hun huis, spontaan
citeerde: ‘Le ciel est, par-dessus le toit, si bleu, si calme’.
Ik wist een al te spontaan ‘mais oui, bien évidemment’ keurig te onderdrukken. Dat zou pretentieus
zijn. En zo evident was het ook niet. Voor Vincent al helemaal niet, dat een Belgische gast van tegen
de zestig, een collega en vriend van zijn vader, op een warme nazomerdag dit gedicht van Paul
Verlaine citeerde. Zijn vader maakte in huis een droge witte wijn open. Met wat lekkers te knabbelen
erbij. Intussen raakten Vincent en ik in de tuin in gesprek. Hij was zeventien, als gezegd. Naar de
klassieke regels van het onderwijs in de humaniora werd hij dus exact dat jaar overgoten met poëzie.
Paul Verlaine hoorde daar vanzelfsprekend bij, tenminste als je aan de betere middelbare school in
een grote Franse stad studeert: bien évidemment. En ik had, zij het in Nederlandstalig België, aan een
net zo goede middelbare school gestudeerd. Ook daar stond Verlaine op het menu. Het schiep een
band tussen ons. Dat had Verlaine toch maar mooi voor elkaar.
‘Dan heb jij wel een erg goed geheugen’, begon Vincent een kleine lofzang. Ik onderbrak hem meteen.
Ik heb weliswaar een goed geheugen, zei ik, maar hier is toch iets anders aan de hand. Meer nog dan
het gedicht zelf, herinner ik me immers de merkwaardig nietszeggende en toch beklijvende tekening
die onze leraar Frans bij dat gedicht op het bord had gezet. Gewoon op een klassiek groen schoolbord,
met een wit krijtje: een vierkant, enigszins in perspectief, met drie dubbele verticale lijnen: het
raampje van een gevangeniscel, met drie tralies ervoor. Daarachter niets: alleen blauwe lucht, zei de
leraar, want als ik zelfs maar een wolkje zou tekenen, zou het gedicht tekort worden gedaan: si bleu,
si calme.
De tekening had meer het karakter van een cartoon zonder tekst dan van een tekening, zo was ze tot
uiterste eenvoud gestileerd. Verlaine had ruzie gehad met zijn vriend en collega-dichter, Arthur
Rimbaud, aldus de leraar, had zelfs op hem geschoten, en zat daarom in de cel. Een Belgische cel
bovendien, het incident had zich immers in Brussel afgespeeld. Dat de schietpartij onderdeel was van
een gecompliceerde herenliefde werd er ons niet bij verteld. We leefden weliswaar in de woelige late
jaren zestig, maar homoseksualiteit was aan een katholiek college – en niet alleen daar – een
toentertijd onbesproken thema. Wél maakte de leraar duidelijk dat Verlaine gedronken had en zich
in zijn cel bezon over zijn misgelopen leven. De moraliserende eindregels van het gedicht, ‘Qu’as tu
fait, ô toi que voilà, pleurant sans cesse, dis qu’as tu fait de ta jeunesse’, waren op dat punt ook
glashelder. Of zij ons, als zeventienjarigen, anders over drinken lieten denken, betwijfel ik zeer.
Lees verder op de website…
1Onze leden stellen zich voor et de Traduction à Paris, mettre en place une
In deze aflevering stellen wij twee nieuwe structure permettant de ‘communiquer et tra-
bestuursleden aan u voor: Christine Krätke- duire dans un environnement multilingue et
Plard (werkgroep tolken-vertalers) en Séverine interdisciplinaire, développer son intelligence
Dissard (werkgroep bedrijfsleven). De derde interculturelle dans un univers digital, maîtriser
bijdrage is van Isabelle Thibaudeau, organisa- l’ingénierie linguistique et la communication
tor van het congres Territoires et/ou Mémoires multimédia, traduire dans les domaines spécia-
francophones contemporains. lisés, développer l’esprit d’entreprise, renfor-
cer son employabilité’. Je pense qu’il serait bon
Christine Krätke-Plard que le Kenniscentrum Frankrijk-Nederland
Titulaire d’une maîtrise d’ang- collabore avec cette association, comme avec
lais de l’Université de Lille et la Fédération Internationale des Traducteurs,
d’un diplôme de l’Institut pour renforcer les liens de l’enseignement de la
Supérieur de Traducteurs et traduction dans la combinaison de langues
Interprètes de Bruxelles, je français-néerlandais, qui est trop peu repré-
suis venue aux Pays-Bas après sentée à ce niveau dans nos deux pays.
avoir enseigné et traduit en Angleterre et en Enfin, n’oublions pas que les femmes sont
Allemagne. Depuis plus de 30 ans, je traduis et nombreuses dans notre profession (environ 70
interprète pour les autorités, les ministères, les %). Songeons aux Néerlandaises qui sont instal-
entreprises et les ONG. Etre un trait d’union et lées en France et aux Françaises qui viennent
pratiquer ce métier passionnant me procure exercer leur profession aux Pays-Bas. En France
toujours autant de plaisir. comme aux Pays-Bas, je souhaiterais une struc-
Dans les congrès internationaux, j’ai souvent ture, des formations, un centre leur permet-
eu l’occasion de reconnaître l’importance de la tant d’apprendre ou de perfectionner la langue
langue française sur la scène internationale. de leur pays d’origine ou d’accueil, d’évoluer
Les efforts déployés pour l’enseignement du dans leur parcours et de rafraîchir leurs
français à l’étranger et la diffusion de la culture connaissances à un niveau qui leur convient.
française font merveille. Ainsi, j’ai entendu des Ces souhaits sont-ils ambitieux ? certes, mais
délégués africains parler un français clair ‘parce de telles initiatives me paraissent indispen-
que nous l’avons appris à l’école’. Lors d’une sables pour équiper les linguistes des outils
réunion dans un ministère néerlandais, un dont ils ont besoin. Aidons et encourageons les
délégué français citant Renan et sa conception interprètes et plus encore les traducteurs qui
de la nation a permis au président de conclure travaillent souvent dans l’isolement. Ils sont de
‘c’est sur cette note bien française que nous merveilleux convoyeurs d’idées et de valeurs.
clôturerons la séance’. Chaque fois qu’un délé- Contact: info@aliastranslations.com
gué français plaidait pour la différence cultu-
relle, il rencontrait un écho. Et j’ai souri en Séverine Dissard
cabine en entendant Ed van Thijn ou Job Mon métier est basé sur les
Cohen, lorsqu’ils recevaient une délégation échanges commerciaux inter-
française, citer nos auteurs ou nos philosophes. nationaux depuis presque 10
Les activités du KFN intéressent de nombreux ans. Je suis consultante en
traducteurs et interprètes. Ils souhaitent que affaires publiques internatio-
l’accent soit mis sur la formation et le droit. nales. Si c'est pour l'amour
D’autre part, je crois comprendre que les res- que je suis venue habiter aux Pays-Bas, c'est
ponsables du KNF souhaitent ouvrir celui-ci au bien pour le travail que j'ai souhaité y rester.
monde de l’entreprise, des affaires, de la Après avoir travaillé comme cadre dans de
communication. La question qui se pose dès grandes entreprises, j'ai fondé mon entreprise
lors est de savoir comment assurer la formation en export il y a sept ans. Mes diplômes en com-
continue des traducteurs et interprètes fran- merce international et mon master ont beau-
çais-néerlandais, en répondant aux exigences coup contribué à la réussite de mon projet
de notre époque mondialisée. On pourrait, à professionnel.
l’instar de l’Institut Supérieur d’Interprétation Nous avons créé ainsi et lancé il y a 5 ans, la
2notion de Croissance partagée sous le nom de Depuis, j’ai appris à aimer ce que je considère
Croissance PEACE (acronyme de Croissance être mon deuxième pays. Je n’ai pas eu à faire
Partagée Entre Afrique Chine Europe). Cette d’efforts, par exemple, pour apprécier les lon-
notion de croissance partagée est nouvelle, gues promenades à vélo sur les digues ou dans
mais commence à être reprise par un certain le Veluwe, les visites de villes et de villages
nombre d'organismes et publications... Il est pittoresques, les musées. J’ai eu néanmoins un
bien possible qu'aux Pays-Bas ce soit la pre- peu plus de difficultés à m’adapter au rythme
mière fois que cela soit évoqué ! effréné de ma nouvelle vie. Est-ce la petite
La Croissance PEACE permet la réunion des taille du pays qui fait que tout semble aller plus
talents africains, chinois et européens pour des vite ici? Les femmes, par exemple, marchent
projets en commun créés et suivis en Afrique. très vite : elles font un pas quand moi j’en fais
Ces projets aboutiront et bénéficieront d'une trois et arrivent sys-té-ma-tiquement avant
manière plus juste et plus équitable à toutes les moi à la borne où l’on passe son OV-chipkaart
parties prenantes. Cette croissance partagée à la gare. On mange vite aussi : un broodje
tripartite aura pour cadre le respect des hom- derrière l’ordinateur entre midi et deux… Que
mes et des femmes qui y participent dans leur dis-je ? entre 12:30 et 12:40! Un stamppot à
vie culturelle, sociale, politique et écologique. 18h00 qui, puisqu’il est prémâché, n’exige pas
La Croissance PEACE s'applique à tous les beaucoup de temps ni d’effort, et tout le mon-
secteurs d'activités. de quitte la table. Même le journal télévisé est
La langue de travail sera bien souvent le fran- d’une concision remarquable ! Ce sont là quel-
çais du fait de l'héritage historique de l'Afrique ques exemples auxquels je pourrais ajouter des
francophone et j'ai découvert assez vite que les réflexions sur la famille, l’éducation des enfants
Néerlandais ne parlaient plus le français. Leur et l’éducation en général, la politique, la
excellente pratique de l'anglais ne résout rien, relation à la culture, les manières et l’étiquette,
car les Africains le parlent très peu... le travail… Mais je les garde pour plus tard.
C'est à ce titre que j'ai souhaité rejoindre le Avant de venir aux Pays-Bas j’ai fait mes études
groupe de travail ‘entreprises’ du Kennis- et enseigné à l’Université d’Angers en France.
centrum Frankrijk-Nederland et contribuer au Agrégée d’anglais et maître de conférences en
renforcement entre nos deux pays. Comment? littératures américaines j’ai enseigné l’anglais
eh bien de façon très opérationnelle en aidant et la littérature américaine en France puis aux
notamment à la construction d'une platefor- Pays-Bas. Mon domaine de recherche (les litté-
me de stages pour étudiants néerlandais et ratures autochtones de langue française et
français. C'est par l'immersion que l'on décou- anglaise, les Border Studies et Memory Studies)
vre vraiment les valeurs d'un pays et que l'on m’ont conduite toutefois à m’intéresser de plus
construit le dialogue qu'il soit économique et près aux cultures francophones. Depuis 2011,
ou culturel. j’ai rejoint la section française du département
Contact: s.dissard@lotustrade.fr de Langues et Cultures romanes où je dispense
des cours de littératures et cultures franco-
Isabelle Thibaudeau-Boon phones et de langue française. Je m’intéresse
Je suis venue aux Pays-Bas par aux expressions culturelles du monde autoch-
amour. Eh oui, ce genre d’his- tone mais aussi à toutes celles liées à la décolo-
toires n’est pas uniquement nisation, à l’immigration et aux phénomènes
l’apanage des romans de gare. transculturels. Mes recherches actuelles por-
Les Twin Towers fumaient tent sur les littératures africaines, les littéra-
encore lorsque mon chemin a tures des Antilles et les littératures autoch-
croisé celui d’un Mr. Bean hollandais sur le tones du Québec et plus particulièrement sur
pont de Brooklyn à New York. Quatre ans plus les phénomènes de transmission culturelle en
tard, armée de mon yucca, de deux lauriers jeu dans ces écritures en anglais et en français.
roses, d’une poignée de géraniums (tous déci- Je suis très contente d’avoir rencontré Raphaël
més par le gel, l’humidité et le manque de Confiant et d’avoir obtenu sa participation à
lumière après leur premier hiver batave) et de notre colloque (voir page suivante).
mes livres, je m’installais à Arnhem. Contact : i.thibaudeau-boon@let.ru.nl
3Colloque international : Territoires et/ou Vendredi 13 mars 2015
Mémoires francophones contemporains 1e séance : Littératures d’exil haïtien
Jeanette den Toonder (RU Groningen) en -Stéphanie BERARD (Université de Virginie, USA) :
Isabelle Thibaudeau (KFN/Radboud Universi- Théâtre haïtien des migrations : de l’ex-île géogra-
teit) organiseren een internationaal congres phique à l’exil ontologique
met schrijver Raphaël Confiant als eregast. Het -Mamadou SAMB (Université de Memphis, USA) :
congres vindt plaats in Huize Heyendaal in Mémoires transfrontalières et constructions iden-
Nijmegen en is gratis toegankelijk (m.u.v. een titaires dans l’écriture de Dany Laferrière et d’Emile
bijdrage voor de lunch). Hieronder vindt u het Ollivier
lezingenprogramma. Kijk hier voor meer
informatie en inschrijving. 2e séance : Littératures des diasporas libanaise et
kurde
Jeudi 12 mars 2015 -Marianne NOUJAIM (Université libanaise, Liban) :
1e séance: Penser la mémoire et le territoire Exils et narrations libano-françaises
-Rime FETNAN (Université Bordeaux Montaigne, -Dima SAMAHA (Université Saint-Joseph, Liban) :
France) : Mettre en œuvre l’imaginaire du Reconstruction mémorielle dans les écritures liba-
territoire : migrations, mémoires et pratiques naises de l’émigration contemporaine d’expression
artistiques contemporaines française
-Sébastien FEVRY (Université Catholique de -Dersim BARWARI (Université McMaster, Canada) :
Louvain, Belgique) : Calais comme lieu d’entre- Poétique d’une mémoire de l’arrachement chez les
mémoire. Immigration, non-lieu et mémoire dans le auteurs kurdes francophones
cinéma documentaire de Marc Isaacs et de Henri-
François Imbert 3e séance : Ecritures d’Afrique : Transmissions et
-Adrien GENOUDET (Institut d’Etudes Politiques de réappropriations
Paris, France) : Dessiner un lieu de mémoire : l’en- -Françoise NAUDILLON (Université Concordia de
gagement documentaire, historique et artistique au Montréal, Canada) : Mare nostrum : penser la
service de la mémoire cambodgienne dans Lende- Méditerranée caraïbe entre autisme et inter-
mains de cendres et L’eau et la terre de Séra culturalité
-Pascal GIN (Université Carleton, Canada) : Ecritu- -Rafik DARRAGI (France) : L’expérience exilique en
res du lieu contemporain : quelles mémoires pour question : Hédi Bouraoui et Leïla Sebbar
quels territoires ?
-Solenne PEILLET (University of Western Ontario,
Canada) : Transmission d’une mémoire migrante
2e séance : Suivre les traces dans Le Chinois vert d’Afrique de Leïla Sebbar
-Aurélie JULIEN (Université Rennes II, France) : -Ramcy KABUYA (République Démocratique du
‘Aujourd’hui, ils n’existent plus.’ Patrick Modiano et Congo) : Les enjeux du cinétisme mémoriel et
la mémoire errante de la Shoah en France dans territorial dans l’œuvre d’Abdourahman Waberi :
Voyage de noces et Dora Bruder Transit et Aux Etats-Unis d’Afrique
-Alessandra BENEDICTY (CUNY, USA) :
Réappropriation de l’esthétique dans le “misery 4e séance : « Ce que peut la littérature… »
memoir”: droits de l’homme et littérature post- -Markus ARNOLD (Ecole Supérieure d’Art de La
coloniale de langue française Réunion, France) : Ecrire le devenir-nation post-
-Marie LAROSE (Université Brown, USA) : Ecrire la colonial, ou l’indépendance mauricienne revisitée
mémoire antillaise par le discours romanesque
-Nicolas PIEN (Université de Caen/Basse-Norman- -Boualem TABOUCHE (Université de Bejaia,
die, France) : Revenir vers Maurice : le cas Le Clézio Algérie) : Le territoire dans l’œuvre romanesque de
Sony Labou Tansi : un moyen d’interroger les dyna-
17H : Rencontre avec Raphaël miques de l’Histoire et de la mémoire
Confiant (Senaatszaal, Aula) -Hélène BARTHELMEBS (Université Paul-Valéry -
Montpellier 3, France) : Exploration du territoire et
déambulations de la mémoire. Constructions
d’identités dans l’œuvre d’Anne-Lise Grobéty
4Restauratie gebedenboek Maria van Gelre
Onderzoek Op 23 februari 2015 was het gebedenboek van
Maria van Gelre precies zeshonderd jaar oud.
Call for papers: De toekomst van het Frans Het is een heel bijzonder boek dat hoognodig
Het derde jaarcongres van het Kenniscentrum gerestaureerd moet worden om het te kunnen
Frankrijk-Nederland zal plaatsvinden op vrijdag onderzoeken en over een aantal jaren te kun-
18 september 2015 in Nijmegen, en heeft als nen tentoonstellen. Om dat project mogelijk te
thema ‘De toekomst van het Frans, in maken, ben ik met crowdfunding begonnen. Ik
Nederland en daarbuiten’. hoop dat veel mensen een bijdrage willen
Niet alleen in Frankrijk, België en Zwitserland, leveren om een mooie start te maken.
ook tot ver buiten Europa, en op vijf continen- Als we € 25.000 binnen hebben, denk ik
ten wordt Frans gesproken. Het Frans is een verschillende fondsen over te kunnen halen om
groeitaal, waar jaarlijks vele duizenden spre- ook te geven. Het is mijn droom om een
kers bijkomen in vooral Afrikaanse landen – prachtproject uit te voeren, om iedereen die
landen die toevallig ook een sterke econo- geïnteresseerd is van begin af aan mee te laten
mische groei doormaken. De vraag naar men- kijken naar ons onderzoek, en om een
sen die het Frans goed beheersen zal in de bijzonder boek voor een groot publiek toegan-
komende jaren naar verwachting dan ook kelijk te maken. Kijk voor meer informatie op
toenemen, terwijl de rol van Frankrijk zelf als www.ru.nl/crowdfunding.
oorsprong van deze groeitaal en de daarmee Johan Oosterman
verbonden cultuur nog lang niet is uitgespeeld. j.oosterman@let.ru.nl
Ondanks de groei van het Frans als wereldtaal,
lijkt de positie van het Frans in Nederland, met Deshima, revue d’histoire
name in het onderwijs, niet altijd overeen te globale des pays du Nord
komen met de toekomstperspectieven die La revue Deshima vient de
deze taal biedt. Frankrijk wordt dikwijls afge- publier un numéro spécial
schreven als een land dat er niet meer toe doet, sur les relations franco-
ook al wijzen recente ontwikkelingen – zoals de néerlandaises, coordonné
aanval op Charlie Hebdo – op de sleutelpositie par Thomas Beaufils, Wil-
die Frankrijk inneemt binnen de gespannen, lem Frijhoff et Niek Pas. Il
multiculturele werkelijkheid van Europa. ne fait aucun doute que la
Tijdens ons jaarcongres willen we ons buigen France et les Pays-Bas sont des pays amis. Leurs
over de toekomst van het Frans en de Frans- sorts sont étroitement liés et intriqués, qu’on
talige wereld, gezien vanuit Nederland. Wij le veuille ou non, les deux pays faisant partie de
besteden daarbij aandacht aan de groei van het la zone euro et étant des partenaires écono-
Frans wereldwijd, bijvoorbeeld in China waar miques et culturels majeurs l’un pour l’autre.
onderwijsinstellingen de vraag naar cursussen Pays amis certes, pourtant force est de con-
Frans nauwelijks kunnen bijbenen. Ook willen stater dans le même temps une ambivalence
we stilstaan bij de rol van Frankrijk als politiek de l’image que ces deux nations ont l’une de
laboratorium voor het nieuwe Europa, en de l’autre. Plusieurs commentateurs et historiens
sturende rol die Frankrijk zou kunnen spelen in ont observé que les relations franco-néer-
politieke brandhaarden, met name in het landaises sont aussi marquées par le soupçon
Midden-Oosten en Afrika. et pas mal d’irritations et de malentendus. Ce
Heeft u een idee voor een geschikte lezing of numéro spécial fait le point de ces relations
spreker over een van deze onderwerpen, of franco-néerlandaises du XVIIe au XXIe siècle.
wilt u zelf een lezing hierover geven (in het Pour les numéros suivants, la rédaction de
Frans of Nederlands), neem dan voor 15 juni Deshima est encore à la recherche d’articles
2015 contact op met de directeur van het sans thématique spécifique et de traductions
Kenniscentrum, prof. dr. Alicia Montoya littéraires. Les auteurs intéressés sont priés de
(a.montoya@let.ru.nl), of stuur een bericht aan nous contacter.
frankrijk@let.ru.nl. De deadline voor het Thomas Beaufils
indienen van voorstellen is 15 juni 2015. thomas.beaufils@univ-lille3.fr
5Boekpresentatie Madame de Maintenon Het stipendium bedraagt maximaal € 5.000,
Madame de Maintenon eventueel aangevuld met reis- en verblijfkos-
was een intrigerende per- ten voor onderzoek in andere Nederlandse of
soonlijkheid over wie veel buitenlandse collecties. Zie voor het reglement
negatieve verhalen de de website van de KB.
ronde deden. Onheil dat Paul van Capelleveen
Frankrijk en Europa trof, paul.vancapelleveen@kb.nl
werd vaak aan haar toe-
geschreven. Hoe kon een Congres: The Linguistic and Cultural Foreign
meisje van zo lage adel de Policies of European Countries
echtgenote worden van de machtigste man van Op 25 en 26 juni organiseert het Leiden
Europa? Rijkelijk puttend uit haar weergaloze University Centre for Linguistics een congres
brieven schetsen Hans Bots en Jan Schillings over de buitenlandse taal- en cultuurpolitiek
een betrouwbaarder beeld van het leven van van Europese landen tussen de achttiende en
deze interessante vrouw, die een stempel heeft twintigste eeuw. Op het programma staan
gedrukt op de regeringsperiode van Lodewijk meerdere bijdragen over de rol die het Frans
XIV. Op vrijdag 20 februari is bij boekhandel heeft gespeeld buiten de grenzen van Frankrijk,
Roelants in Nijmegen het eerste exemplaar van bijvoorbeeld onder diplomatici en Russische
dit boek overhandigd aan prof.dr. Alicia schrijvers. Klik hier voor meer informatie.
Montoya, hoogleraar Franse Letterkunde en Aanmelden kan per mail bij Marie-Christine
Cultuur aan de Radboud Universiteit. Kok Escalle (M.C.J.Kok-Escalle@uu.nl) en Ka-
rène Sanchez (K.Sanchez@hum.leidenuniv.nl).
Stipendia Stichting Fonds Anny Antoine/
Louis Koopman Remise des Prix PHC Van Gogh
De Koninklijke Bibliotheek en de Stichting Stephan Meershoek de l’EP-NUFFIC et Laurent
Fonds Anny Antoine/Louis Koopman willen de Pic, ambassadeur de France aux Pays-Bas, ont
bekendheid en het gebruik van de Collectie remis les prix aux meilleurs lauréats du PHC
Koopman stimuleren. Om in het bijzonder het Van Gogh 2014 à la résidence de France le lundi
wetenschappelijk onderzoek naar de collectie 2 février 2015.
en onderdelen daarvan te bevorderen heeft de Le Partenariat Hubert Curien Van Gogh a été
Stichting twee Stipendia ingesteld. Met deze créé le 16 janvier 1997 par un accord entre la
beurzen voor wetenschappelijk onderzoek France et les Pays-Bas. L’objectif du Partenariat
ijvert de Stichting voor meer inzicht in het est de développer les échanges scientifiques et
kunsthistorische en literaire belang van de technologiques d’excellence entre les labora-
collectie of van onderdelen daarvan. De resul- toires de recherche des deux pays, en favori-
taten ([web]publicaties, presentaties, etc.) sant les nouvelles coopérations et les nouveaux
leveren een bijdrage aan het nationale en partenariats. Ce programme favorise l’interna-
internationale onderzoek op het gebied van tionalisation de la carrière des chercheurs et le
het twintigste- en eenentwintigste-eeuwse développement de partenariats scientifiques
boek in brede zin. d’excellence avec les Pays-Bas.
Het Louis Koopman stipendium wordt eenmaal Le PHC Van Gogh facilite l’accès aux program-
in de twee jaar aangeboden op voorsprak van mes de recherche européens, en particulier
een commissie in opdracht van de Stichting Horizon 2020, et favorise l’organisation de ren-
Fonds Anny Antoine/Louis Koopman. Het contres, la co-publication d’articles et la mise
stipendium bedraagt maximaal € 10.000, en œuvre d’expériences scientifiques dans le
eventueel aangevuld met reis- en verblijfkos- laboratoire partenaire. L’objectif du partena-
ten voor onderzoek in andere Nederlandse of riat est aussi de soutenir la mobilité des jeunes
buitenlandse collecties. chercheurs, en particulier les doctorants.
Het Anny Antoine Stipendium kan meerdere En 2015, le PHC Van Gogh permet de soutenir
malen per jaar worden aangeboden op voor- 14 nouveaux projets et 6 projets renouvelés
sprak van een commissie in opdracht van de pour une seconde année sur 42 projets dépo-
Stichting Fonds Anny Antoine/Louis Koopman. sés au total, toutes disciplines confondues.
6Jaarvergadering vereniging Henri Capitant de wacht. Wilt u iemand nomineren? Kijk dan
De Franstalige rechtsvergelijkende vereniging op www.cfci.nl voor de voorwaarden. De win-
Henri Capitant houdt van 18-22 mei 2015 haar naars worden bekendgemaakt op donderdag
jaarvergadering in Panama. Tijdens deze bij- 18 juni 2015 tijdens een galadiner in hotel De
eenkomst wordt de positie van de ‘derde’ L’Europe te Amsterdam.
vanuit verschillende invalshoeken benaderd.
De vier deelthema’s die aan de orde komen
zijn: de derde en het contract; de derde en Onderwijs
eigendom; de derde en het procesrecht; de
derde en het publiekrecht. De Nederlandse Evaluatie Dag van de Franse taal
groep zoekt nog rapporteurs voor twee deel- De eerste Dag van de Franse taal op 13 novem-
thema’s. Voor informatie en lidmaatschap kunt ber 2014 was een groot succes, dankzij de inzet
u contact opnemen met ondergetekende, van honderden docenten Frans die deze gele-
voorzitter van de Nederlandse groep van de genheid aangrepen om de keuze voor hun vak
vereniging Henri Capitant. te promoten. Ook het bedrijfsleven, het hoger
Diana Dankers-Hagenaars onderwijs, de Franstalige gemeenschap in Ne-
d.l.m.t.dankers-hagenaars@uva.nl derland en de media haakten bij het evene-
ment aan.
Uit een enquête die is gehouden onder de deel-
Bedrijfsleven nemende docenten komt naar voren dat zij
zeer enthousiast zijn over de Dag van de Franse
Seminar: Zakendoen met Frankrijk taal. Een veelgehoorde reactie luidt: ‘het vak
Op 31 maart organiseert de CCI France Pays- Frans staat weer op de kaart’. Veel secties
Bas (Franse Kamer van Koophandel) samen hebben het in 2014 nog redelijk bescheiden
met Isobel Audit Consulting en het Language gehouden, maar willen het grootser aanpakken
Institute Regina Coeli het seminar ‘Zakendoen bij de tweede editie in november 2015. Er is
met Frankrijk’ in Vught. Het seminar richt zich daarom veel vraag naar gastsprekers die een
op ondernemers die actief zijn in Frankrijk of presentatie of workshop willen geven op een
overwegen te starten op de Franse markt. school in. Wij roepen de leden van het KFN op
Deelnemers krijgen van experts informatie om zich hiervoor beschikbaar te stellen. Het
over uiteenlopende onderwerpen, variërend enquêterapport is hier te downloaden.
van bankzaken tot zakelijke etiquette en per- Ronde tafel Frans
soneelswerving. Op die manier krijgen zij in één contact@dagvandefransetaal.nl
middag alle nodige praktische informatie die zij
nodig hebben om succesvol zaken te doen in Congres Frans
Frankrijk. Bovendien is er tijdens de twee dis- Op 20 en 21 maart, tijdens de semaine de la
cussierondes volop de ruimte om vragen te francophonie, zal het tweejaarlijkse Congres
stellen. De aansluitende netwerkborrel biedt Frans gehouden worden in Noordwijkerhout.
de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen Tijdens dit congres, georganiseerd door Leven-
met de sprekers en andere deelnemers. de Talen, worden nieuwigheden gepresenteerd
Deelname aan dit seminar is geheel kostenloos. op het gebied van pedagogiek, didactiek en
Kijk voor meer informatie op www.cfci.nl. methodiek gericht op het Frans als vreemde
taal. Deze tweedaagse is voor leraren Frans van
Trophées du commerce alle niveaus al jaren een echte inspiratiebron
Op 18 juni 2015 reikt de Franse Kamer van met een verscheidenheid aan thema's en
Koophandel voor de vierde keer de Trophées talrijke workshops, lezingen en rondetafel-
du Commerce France Pays-Bas uit. Business gesprekken: dé gelegenheid om collega's te
Awards voor bedrijven die een voorbeeld zijn ontmoeten, om nieuw elan te krijgen en om
voor de Frans-Nederlandse handel. Toonaan- weer inspiratie op te doen! Uiteraard zal het
gevende bedrijven als HEMA, Décathlon, Kenniscentrum op het congres vertegen-
Nutricia, Délifrance, Damen Shipyards en Ima- woordigd zijn. Kijk voor meer informatie op
Geau sleepten al eerder een Business Award in congresfrans.nl.
7Concours Visions d’Europe
Meer dan 500 leerlingen hebben op 4 februari Tolken/vertalers
jongstleden deelgenomen aan het Concours
Visions d’Europe 2015. De feestelijke bekend- Studiedag ondernemingsrecht
making van de prijzen voor de drie beste Op zaterdag 18 april 2015 organiseert het KFN
opstellen (drie stages van een week, respec- in samenwerking met het SIGV te Utrecht een
tievelijk bij de Alliance Française Parijs, Lyon en studiedag voor Vertalers met als thema
Montpellier) zal evenals de vorige jaren Ondernemingsrecht. Gastsprekers in de och-
plaatsvinden in het Maison de l’Europe in Den tend zijn Prof. Mr. Bas Steins Bisschop
Haag op 25 maart 2015. (Universiteit Nyenrode) met een algemene
Flory Poels inleiding over grondslagen van het onder-
Alliance Française nemingsrecht en algemene internationale
aspecten, en Dr. Gep Eisenloeffel (Universiteit
Franse leesboekjes - nieuwe uitgave Leiden) met een lezing over culturele verschil-
Er is weer een nieuw gemakkelijk leesbaar len in het bedrijfsleven, case AIR-FRANCE-KLM.
Frans leesboekje voor beginners uitgekomen: Het middaggedeelte zal bestaan uit workshops
Brandon Brown à la conquête de Québec; aan met betrekking tot het vertalen van statuten
de voorkant in de tegenwoordige tijd te lezen verzorgd door Michèle Schedler, docente aan
en aan de achterkant in de imparfait/passé het SIGV. Inschrijven kan hier.
composé. Zowel in het VO als voor volwasse- Isabelle Van de Calseyde
nen te gebruiken. Deze serie Franse lees- Werkgroep tolken-vertalers
boekjes is zodanig geschreven dat er veel -
maar geen saaie - herhaling in zit en dat er veel IND-tolken doen meer dan alleen vertalen
gebruikte woorden en zinsconstructies in het Op woensdag 4 februari 2015 is Susanne van
Frans in voorkomen. Er zijn boekjes die in de der Kleij aan de Radboud Universiteit Nijmegen
tegenwoordige tijd geschreven zijn en boekjes gepromoveerd op een proefschrift getiteld
die in de imparfait en de passé composé Interaction in Dutch asylum interviews. A
geschreven zijn. De boekjes spelen zich meren- corpus study of interpreter-mediated institutio-
deels af in francofone landen en er is tussen de nal discourse.
regels door veel aandacht voor cultuur. Meer Tolken zijn onmisbaar in asielprocedures maar
informatie via www.vrolijkenfrans.nl. dragen tegelijkertijd ook bij aan de complexi-
teit van institutionele communicatie met asiel-
Training TPR Storytelling zoekers. Voor zijn tolken gebruikt de Immi-
Frans doceren via het 'vragen' van verhalen: gratie- en Naturalisatiedienst een gedragscode
een bijzondere, leuke en effectieve manier om om een eenduidige werkwijze te garanderen.
Frans te doceren waarbij leerlingen/cursisten De gedragscode heeft echter niet voorkomen
ervaren dat Frans gemakkelijk te leren is en dat dat herhaaldelijk kritiek is geuit op de kwaliteit
het heel leuk is om Frans op deze manier te van tolken, in klachten van asielzoekers, maar
leren. Op woensdag 1 april start Taalleer- bijvoorbeeld ook door de Onderzoeksraad voor
methoden.nl weer met de training TPRS Veiligheid.
Vrolijk & Frans 1. In deze training specifiek voor Susanne van der Kleij onderzocht de interactie
docenten Frans : tussen asielzoeker, IND-ambtenaar en tolk. Uit
maak je kennis met de theorie en de het onderzoek blijkt een discrepantie tussen de
praktijk van TPRS rol van de tolk zoals verwacht op basis van de
leer je hoe je een TPRS-lesplanning kunt gedragscode en zijn rol in de praktijk bij de IND.
maken, waarmee je gaat oefenen in je Tolken richten zich in grote mate op het
Franse lessen efficiënter maken en verduidelijken van de
De training kan ook als maatwerk voor een uitingen van asielzoeker en ambtenaar, waar-
complete sectie Frans worden aangeboden. door de vertalingen vaak afwijken van wat
Kijk voor meer informatie op de website. daadwerkelijk gezegd is. Deze uitkomst roept
Alike Last de vraag op of tolken soms niet te veel op de
Vrolijk & Frans stoel van de IND-ambtenaar gaan zitten.
8Hans Bots & Jan Schillings, De heimelijke
Overig echtgenote van Lodewijk XIV. Madame de
Maintenon (1635-1719). Nijmegen: Vantilt,
Pétition pour le maintien de France 2 2015.
Les francophones et les francophiles des Pays-
Bas sont nombreux à avoir choisi Ziggo, le seul Paul van Capelleveen, ‘De Collectie Koopman.
opérateur du pays à diffuser une chaîne de Boekbanden in de Koninklijke Bibliotheek.’
télévision française. Au 1er avril 2015, Ziggo Handboekbinden 7:4, 2014, p. 108-113.
arrêtera de diffuser France 2! Défendons nos
droits et la francophonie à l'étranger, expri- Marjolein Corjanus, ‘Vroege receptie van
mons notre mécontentement! Signez la Tourniers Le Roi des Aulnes in de Nederlandse
pétition. literatuurkritiek (1970-1972).’ Nederlandse
Letterkunde 20:1, 2015, p. 59-84.
Maand van de Francofonie
In maart viert de Organisation internationale Stella Linn, ‘Het vertalen van straattaal.’ Filter,
de la Francophonie (OIF) de maand van de tijdschrift over vertalen 21:3, 2014, p. 63-70 en
Francofonie. Dit doet ze door een scala aan 21:4, 2014, p. 20-36.
activiteiten die de diversiteit en creativiteit in
de 80 staten en regeringen van dit samenwer- Françoise Lucas, ‘Teaching French Literature
kingsverband in de verf zetten. Zoals als ieder Through Drama.’ In C. Nofri & M. Stracci (red.),
jaar komen ook in Nederland de pleitbezorgers Performing Arts in Language Learning.
van de Franse taal en de Francofonie in actie Proceedings of the International Conference,
met een programma van onder meer confe- Rome 24/24 October 2014. Rome: Edizioni
renties, voorstellingen en tentoonstellingen, Novacultur, 2014, p. 131-135.
dat als doel heeft om meertaligheid, culturele
interactie en het debat van ideeën te stimu- Marie-Christine Kok Escalle, ‘Between
leren. Kijk hier voor het programma. academic discipline and societal relevance.
Op 11 maart organiseren de ambassades van Professionalizing foreign language education
de Franstalige landen, de Alliance Française in in the Netherlands, 1881-1921.’ In T. van
Den Haag en het Institut français in Amsterdam Kalmthout & H. Zuidervaart (red.), The Prac-
samen, met steun van TV5 Monde en de Franse tice of Philology in the Nineteenth-Century
Kamer van Koophandel in Nederland een Netherlands. Amsterdam University Press,
rondetafelgesprek over ‘de Francofonie: een 2015, p. 53-78.
ruimte voor handel en ontwikkelingssamen-
werking’. Deskundigen op het gebied van Andreas Nijenhuis, ‘La Savoie vue par l’ « Ulys-
economische betrekkingen en ontwikkelings- ses Belgico-Gallicus ». Géographie et politique
samenwerking tussen Nederland, Europa en au début du XVIIe siècle.’ In : Alain Becchia,
Afrika geven korte uitleg over hun ervaringen Giuliano Ferretti, Florine Vital-Durand (éd.),
en beantwoorden vragen. Deelname is gratis Édifier l'État : aspects politiques et culturels du
(aanmelding verplicht via info@aflahaye.nl). duché de Savoie au temps de Christine de
France. Chambéry : Université Savoie-Mont
Blanc, 2014, p. 191-217.
Recente publicaties
Contactgegevens
Thierry Allain, Le déclin d'une ville maritime
hollandaise. Lille: Presses Universitaires du Het Kenniscentrum Frankrijk-Nederland is te
Septentrion, 2015. bereiken via frankrijk@let.ru.nl of door te
mailen naar KFN-directeur Prof. dr. Alicia C.
Thomas Beaufils, Willem Frijhoff & Niek Pas Montoya (a.montoya@let.ru.nl).
(red.), Les relations franco-néerlandaises. Kijk voor meer informatie, nieuws en agenda
Themanummer van Deshima, Revue d’histoire op onze website: www.ru.nl/frankrijk.
globale des pays du Nord 8, 2014.
9Vous pouvez aussi lire
