De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden

La page est créée Sandrine Perrier
 
CONTINUER À LIRE
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
FEBRUAR 2022 #65

De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
03. Abrëll 2022
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
Sommaire
Impressum
Rédaction, direction artistique,
illustration, mise en page
& suivi de production
Art & Wise s.à r.l.

Editeur responsable
Art & Wise s.à r.l.

Impression
                                           02   Déi nei Beki
Imprimerie Reka s.a.                            Schäiner sinn do!
Renseignements
& réservations
T 23 62 43-20
info@artandwise.lu
                                           05   Veräiner aus dem
                                                Kanton Réiden
© Art & Wise s.à r.l.
Tous droits réservés. Toute
reproduction, ou traduction,
intégrale ou partielle, est
strictement interdite sans
autorisation écrite au
préalable de l’éditeur.

Prochaine parution
                                                                      18   Eternum
Fin avril 2022                                                             Pompes Funèbres
Clôture annonce
Début avril 2022

Tirage
                                                                      20   Adaptations Réseau
13.000 exemplaires                         06   „Pakt vum                  RGTR dans notre
Magazine régional d’information                 Zesummeliewen“             Canton
bimestriel édité par Art & Wise s.à r.l.
en collaboration avec le Syndicat

                                           08                         22
Intercommunal „Kanton Réiden“ et
le Groupe d’Action Locale Leader
Atert-Wark.
                                                Nohalteg                   Le nouveau P&R
                                                Digitaliséierung:          Schwebach
                                                Wéi soll dat goen?         est ouvert !

Fonds européen agricole pour le
développement rural: l’Europe
                                                                      23   5 kulinaresch
investit dans les zones rurales.                                           Télévie-Events

                                                                      24   Hëtze mat
                                                                           erneierbaren
                                                                           Energien

                                                                      26   Clever primes -
                                                                           Nouveauté

                                           10   Perlé – Ehemaliger
                                                Schieferbruch

                                           14   Trinkwasserschutz
                                                in der Region

                                           17   Al Fotoen aus eisem   28   CUBE 521
                                                Kanton gesicht!
                                                                      30   Agenda

                                                                              FEBRUAR 2022 #65 synergie 1
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
Déi nei Beki
                   Schäiner sinn do!
  Et ass déi véiert Serie vu Beki Schäiner, déi elo zanter dem Start am Joer 2013
  gedréckt ginn ass. A well dëst Joer och den digitale Beki agefouert wäert ginn,
   huet sech de Beki Veräin „De Kär‟ geduecht, et wier un der Zäit, d’Schäiner
      duerch eng Moderniséierung opzewäerten an den Design z’erneieren.

22 synergie
    synergie #65
             #65FEBRUAR
                 FEBRUAR2022
                        2022
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
D
                      ’Zeechnunge komme vun
                      zwee ganz jonke Kënscht-                                                                 De Beki ass d’Resultat vun
                      ler, dem Gilles Even an dem                                                              engem EU Leader Projet,
              Felix Reinard, allebéid aus der Ge-                                                              deen d’Gemeng Biekerech
              meng Ell a gemeinsam Gewënner                                                                    2011 gestart hat. 2013 sinn
              vum Concours deen heivir lancéiert                                                               déi éischt Beki an Ëmlaf
              gi war. D’Grafikerin Nina Bezirgani                                                              komm. Wien mat Beki bezilt,
              huet doraus richteg flott Schäiner ge-                                                           léist eng ganz Kettereakti-
              maach.                                                                                           oun u weidere lokalen Akef
                                                                                                               aus, well d’Betriber se wei-
              Nei ass och, dass op der Récksäit                                                                der an der Regioun zirku-
              net nëmme Reklamme sinn, mä och                                                                  léiere loossen. Dat ass den
              al lokal Seechen, insgesamt zeng                                                                 Ennerscheed zum lokalen
              Geschichten, eng pro Gemeng aus                                                                  Akafen mat anere Bezuel-
              dem Kanton Réiden. D’Sozialpeda-                                                                 mëttel. Et erhéicht een den
              gogin Manon Bissen an ee fréiere                                                                 Impakt vu sengem lokale
              fräie Mataarbechter vum Feierkrop                                                                Konsum an domadder de
              hu se erausgesicht an interpretéiert.                                                            positiven Impakt op seng

                                                                                               Felix Reinard
              D’Romaine Ziser, bekannt aus dem                                                                 Ëmwelt; sief dat duerch
              Miro zu Randschelt, vun deem dës                                                                 d’Erhale vu liewegen Dierfer
              flott Iddi koum, huet se op der Hand                                                             mat lokale Betriber, sief dat
              geschriwwen.                                                                                     duerch d’Schoune vun den
                                                                                                               natierleche Ressourcen an
              Den Alex Kampa, Direkter vu Sikoba,      Wou kann een déi flott                                  der Reduktioun vun CO2.
              déi och d’App BekiPay entwéckelen,       Schäiner kréien?                                        Méi wéi 100 Betriber hu
              huet de komplizéierten Drockdos-                                                                 sech där Iddi ugeschloss.
              sier opgesat, deen den Emplacement       D’Schäiner waarden op Iech zu Réi-                      Dir fannt se op Beki.lu an
              vun de Reklammen a Seriennummere         den bei der BGL, Post, Raiffeisen                       der Rubrick Akafen.
              koordinéiert. An der Imprimerie Cen-     a Spuerkeess, grad wéi am Tourist
              trale sinn se gedréckt ginn. Jiddereen   Info Wëlle Westen zu Useldéng an                        All Mënsch ass fäeg, d’Welt e
              dee se bis elo gesinn huet, ass be-      op Rendezvous op der Biekerecher                        bëssche besser ze maachen.
              geeschtert vum neien Design.             Millen. Schüler a Proffen vum ALR                       A mam Beki erhéicht deen
                                                       kënne se och beim Comptable vum                         Eenzelnen säin Impakt.
              De Komitee vum Kär seet alle Be-         ALR kréien. Och de lokale Banquie-
              deelegten häerzlech Merci a felici-      ren, déi elo schon zanter néng Joer
              téiert hinnen zu dëser gelongener        dëse Service gratis ubidden, gëllt
              Aarbecht!                                dohir ee ganz grousse Merci!

                                                       Een Hommage un
                                                       d’Erfollegsgeschicht
                                                       vum Gemengesyndikat
                                                       Kanton Réiden

                                                       Dës Beki Serie gouf a méi enker Ze-
                                                       summenaarbecht tëscht dem Veräin
                                                       De Kär an dem Gemengesyndikat
                                                       Kanton Réiden ëmgesat. Si sinn och
                                                       een Hommage un den 30 järegen An-
                                                       niversaire vum Kanton Réiden. D’Su-
                                                       jeten déi op de Schäiner duergestallt
                                                       sinn, sinn deemno déi Themen déi
                                                       dem Syndicat um Häerz leien:

                                                       -   1er Beki: Ekonomie
                                                       -   2er Beki: Ländlech Entwécklung
                                                       -   5er Beki: Tourismus
                                                       -   10er Beki: Kanner a Jugend
                                                                                                               De Kär a.s.b.l.
                                                       -   20er Beki: Klima an Ëmwelt                          103, Huewelerstrooss
                                                       -   50er Beki: Drëtten Alter                            L-8521 Beckerich
                                                                                                               T 23 62 21 847
                                                       De Komitee vum Kär seet och dem                         T 691 888 295
                                                                                                               info@beki.lu
Gilles Even

                                                       Gemengesyndikat, deen de Projet                         www.beki.lu
                                                       zanter 2014 ënnerstëtzt, villmools
                                                       Merci!                                                    Facebook Beki   den_Beki

                                                                                                                       FEBRUAR 2022 #65 synergie 3
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
Les nouveaux billets
                    Beki sont arrivés !
         C’est déjà la quatrième série de billets Beki qui sont maintenant imprimés
        depuis son lancement en 2013. Et puisque le Beki numérique sera introduit
         cette année, l’association « De Kär », qui gère le Beki, se disait qu’il serait
               temps de modernisation et de renouveler le design des billets.

                                             Le comité du « De Kär » tient à remer-
                                             cier tous les participants et à les féliciter   Le Beki est le résultat d’un
                                             pour leur travail réussi!                       projet européen Leader lancé
                                                                                             par la commune de Beckerich
                                             Où puis-je obtenir                              en 2011. En 2013, le premier
                                             ces belles billets?                             Beki est entré en circulation.
                                                                                             Payer avec des Beki déclen-
                                             Les nouveaux billets Beki vous at-              che toute une réaction en
                                             tendent à Redange à la BCEE, la BGL, la         chaîne d’achats locaux, car
                                             Poste et la Raiffeisen ainsi qu’au Tourist      les entreprises continuent de
                                             Info Wëlle Westen à Useldange et sur            les faire tourner dans notre
                                             rendez-vous au moulin de Beckerich.             région. C’est cela la différence

L
       es dessins ont étés réalisés par      Les élèves et les enseignants de l’ALR          entre des achats locaux avec
       deux très jeunes artistes, Gilles     peuvent également l’obtenir auprès du           les autres méthodes de paie-
       Even et Félix Reinard, tous deux      comptable de l’ALR. Un grand merci              ment. Il augmente l’impact de
originaires de la commune d’Ell et           également aux banquiers locaux qui              votre consommation locale et
co-lauréats du concours précédent. La        proposent ce service gratuitement de-           donc l’impact positif sur votre
graphiste Nina Bezirgani en a fait de        puis maintenant neuf ans !                      environnement. Plus de 100
très beaux billets.                                                                          entreprises ont rejoint l’idée.
                                             Hommage à la success story                      Vous pouvez les retrouver
La nouveauté aussi, c’est qu’au verso        du syndicat intercommunal                       sur Beki.lu dans la rubrique
se trouvent non seulement des publi-         Kanton Réiden                                   Achats.
cités, mais aussi d’anciennes légendes
locales, un total de dix histoires, une      Cette série Beki a été réalisée en étroite      Tout le monde est capable de
par commune du canton de Redange.            collaboration entre l’association « De          rendre le monde un peu meil-
L’éducatrice sociale Manon Bissen et         Kär » et le syndicat intercommunal Kan-         leur. Et avec les Beki, l’indi-
un ancien pigiste du Feierkrop les ont       ton Réiden. Ils sont aussi un hommage           vidu augmente son impact.
sélectionnées et interprétées. Romaine       aux 30 ans du canton de Redange. Les
Ziser, connue du Miro à Rindschleiden,       sujets représentés sur les billets sont
à l’origine de cette idée géniale, les a     donc les sujets qui sont importants
écrites à la main.                           pour le syndicat :

Alex Kampa, directeur de Sikoba, qui         - 1 Beki : Économie
développe également l’application Beki-      - 2 Beki : Développement rural
Pay, a mis en place le fichier d’impres-     - 5 Beki : Tourisme
sion complexe qui coordonne le pla-          - 10 Beki : Enfants et jeunes
cement des publicités et des numéros         - 20 Beki : Climat et environnement
                                                                                             De Kär a.s.b.l.
de série. A l’Imprimerie Centrale, ils ont   - 50 Beki : Troisième âge                       103, Huewelerstrooss
été imprimés. Tous ceux qui les ont vu                                                       L-8521 Beckerich
jusqu’à présent sont ravis du nouveau        Le comité du « De Kär » tient également         T 23 62 21 847
design.                                      à remercier le syndicat intercommunal           T 691 888 295
                                                                                             info@beki.lu
                                             qui soutient le projet depuis 2014 !            www.beki.lu

                                                                                               Facebook Beki   den_Beki

4 synergie #65 FEBRUAR 2022
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
Veräiner aus
                  dem Kanton Réiden
                                Clubs du canton de Redange

Op der Sich no Nowuess                                        À la recherche de nouveaux membres actifs

Ë                                                             D
       mmer méi Veräiner bekloen sech dass et bei hinnen               e plus en plus de clubs et associations se plaignent
       un aktivem Nowuess feelt. Sidd Dir als Veräin och               d’un manque de nouveaux membres actifs. Êtes-vous
       op der Sich no Leit déi ären Interessi deelen an Dir            aussi à la recherche de personnes qui partagent vos
sicht no enger spezieller Persoun zB e neie Caissier?         intérêts et recherchez-vous une personne précise pour votre
                                                              club, comme par exemple, un nouveau caissier ?
De „Kanton Réiden“ wollt Iech an deenen nächste Syner-
gien eng Méiglechkeet bidde fir är Besoinen a Form vun        Le « Kanton Réiden » souhaite vous aider en vous donnant la
enger klenger gratis Annonce kënnen ze publizéieren.          possibilité de publier une petite annonce gratuite avec vos be-
                                                              soins dans les prochaines Synergies.
Huelt Kontakt mam Mike Scholtes (T 28 334-030) vum
„Kanton Réiden“ op, fir déi weider Formalitéite vun dëser     Contactez Mike Scholtes (T 28 334-030) du « Kanton Réiden »
Annonce.                                                      pour plus d’informations sur les formalités de cette annonce.

Gratis Agenda fir är Evenementer                              Agenda gratuit pour vos évènements

P                                                             P
        rofitéiert vun der gratis Lëtzebuerger Plattform               rofitez de la plateforme gratuite luxembourgeoise Echo
        Echo www.echo.lu fir är Eventer ze publizéieren. Är            www.echo.lu pour publier vos évènements. Les évè-
        Eventer déi dir hei androt si gläichzäiteg op ganz             nements que vous introduisez dans cet agenda sont
villen aner Plazen ze gesinn, zB Sitë vum ORT, visitluxem-    visibles à de nombreux autres endroits comme par exemple les
bourg.com an och herno op den neie Sitte vum „Kanton          sites des ORT, visitluxembourg.com et après également sur les
Réiden“ an sengem Tourist Info déi an deenen nächste          nouveaux sites du « Kanton Réiden » et de son bureau touris-
Méint nei erauskommen.                                        tique qui feront peau neuve dans les mois à venir.

                                                                                                Syndicat Intercommunal
                                                                                                Kanton Réiden
                                                                                                Maison Worré
                                                                                                11, Grand-Rue
                                                                                                L-8510 Redange/Attert
                                                                                                T 28 334-030
                                                                                                info@kanton-reiden.lu
                                                                                                www.kanton-reiden.lu

                                                                                                Méi Info op :
                                                                                                Plus d’info sur :

                                                                                                www.echo.lu
                                                                                                  FEBRUAR 2022 #65 synergie 5
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
„Pakt vum Zesummeliewen“
                           Een neien Service vum Kanton Réiden

                                                                             An deem Sënn ass de Pakt vum Ze-
                                                                             summeliewen e Pakt tëscht alle Bier-
                                                                             ger, fir sech am Kanton Réiden an zu
                                                                             Mäerzeg an enger lieweger Gemeng
                                                                             z’engagéieren, an där jidderee seng
                                                                             Plaz fënnt. Mat der Ënnerschrëft ver-
                                                                             flichten sech d’Gemeng Mäerzeg an
                                                                             de Kanton Réiden mat de Gemen-
                                                                             gen, déi dozou gehéieren, a mat hire
                                                                             jeeweilegen      Integratiounskommis-
                                                                             siounen, souwéi de Ministère fir Fa-
                                                                             mill, Integratioun an d’Groussregioun,
                                                                             sech an engem dynamesche Prozess
                                                                             op Basis vun der Biergerbedeelegung
                                                                             enk zesummenzeschaffen.

                                                                             Wat heescht dat konkret? D’Ge-
                                                                             menge sinn den Zentrum vum
                                                                             Zesummeliewen an den éischte
                                                                             Kontaktpunkt. An eis Gemenge
                                                                             wuessen, veränneren sech. Nei

                                   M
Karsten Kuepper                                oien, ech sinn den Kar-       Awunner komme bei eis, déi eng aus
Chargé à l’integratioun                        sten Kuepper, frësch vum      aneren Deeler vum Land, déi aner
„Pakt vum Zesummeliewen“
                                               Kanton Réiden an der          aus der ganzer Welt. Mir wëllen dru
                                    Gemeng Mäerzeg engagéiert fir            schaffen, fir d’Gemengeliewen zum
                                    d’Ëmsetzung vum „Pakt vum Ze-            Wuel vun allen lieweg ze gestalten
                                    summeliewen“ ze begleeden. Ier ech       a gläichzäiteg déi „Nei“ begréissen
                                    Iech d’Iddi vum Pakt erklären an déi     an engem diversen an toleranten
                                    nächst Schrëtt weisen, hei e puer        Ëmfeld, an deem mir alleguer mat
                                    Wierder iwwer mech selwer: Ur-           Freed a Genoss kënne liewen.
                                    sprénglech aus Däitschland, wunnen
                                    ech zanter méi wéi 15 Joer mat men-      Dofir wëlle mir zesumme mat den In-
                                    ger Famill am Préizerdaul. Ech men-      tegratiounskommissiounen a mat der
                                    gen ech sinn erfollegräich integréiert   Ënnerstëtzung vum Familljeministère
                                    dank de Leit déi eis gehollef hunn, de   an alle Gemengen Bierger-Atelieren
                                    Veräiner déi eis opgeholl an den In-     ofhalen, op déi all Bierger aus der
                                    stitutiounen déi eis ënnerstëtzt         jeeweileger Gemeng invitéiert sinn,
                                    hunn.                                    fir dem Zesummeliewe fërderlech
                                                                             Aktiounen auszeschaffen. En éischte
                                    Dofir sinn ech besonnesch frou, als      Schrëtt heihin ass d’Consultatioun
                                    Chargé à l’integratioun mam „Pakt        déi Dir all viru kuerzem kritt an hof-
                                    vum Zesummeliewen“ am Kanton             fentlech och scho beäntwert hutt.
                                    Réiden an der Gemeng Mäerzeg             Är Äntwerten definéieren d’Themen
                                    dozou bäizedroe fir d’Liewensquali-      déi mir mat Iech diskutéieren an do-
                                    téit weider z’erhéijen, natierlech ze-   mat eis Aktiounen.
                                    summe mat Iech alleguer. Well dat
Pakt vum Zesummeliewen              ass de Basisgedanke vum Pakt: All        Fir d’Ëmsetze vun den Aktiounen ze
Maison Worré                        eenzel Persoun, all Bierger wéi och      koordinéiere, wäerte mir e Comité de
11, Grand-Rue                       all Veräiner an Associatioune wëllen     Pilotage opstellen. All Integratiouns-
L-8510 Redange/Attert
                                    a kënnen zum Zesummeliewe bäi-           kommissioun soll dofir ee Vertrieder
T 28 334-210
karsten.kuepper@kanton-reiden.lu    droen, jee no individuelle Méiglech-     delegéieren. Zesumme mat engem
www.zesummeliewen.lu                keeten an Interessen.                    Conseiller vum Familljeministère an

6 synergie #65 FEBRUAR 2022
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
ensemble et le premier point de contact.
                                                                                       Elles grandissent et elles changent. De
                                                                                       nouveaux résidents s’installent, arrivant
                                                                                       d’autres régions du pays ou de partout
                                                                                       dans le monde. Il nous importe de dyna-
                                                                                       miser la vie locale au profit de tous et en
                                                                                       même temps d’accueillir les « nouveaux
                                                                                       arrivants » et de les faire participer à un
                                                                                       environnement diversifié et tolérant dans
                                                                                       lequel nous aimons tous vivre avec plaisir.

                                                                                       À cette fin, nous voulons organiser des
                                                                                       ateliers citoyens avec les commissions
                                                                                       d’intégration et avec le soutien du minis-
                                                                                       tère de la Famille dans chaque commune.
                                                                                       Tous les citoyens de la commune respec-

                                        B
de Vertrieder vum Kanton Réiden an               onjour, je suis le nouveau. Fraî-     tive sont alors invités à élaborer des ac-
der Gemeng Mäerzeg wäert de Co-                  chement engagé par le canton          tions en faveur du vivre-ensemble. Une
mité de Pilotage Richtlinnen opstelle            de Redange et la Commune              première étape vers la participation ci-
fir d’Mesuren, déi an den nächste       de Mertzig pour superviser la mise en          toyenne est la consultation que vous avez
Joren ëmgesat ginn, a reegelméisseg     œuvre du « Pakt vum Zesummeliewen ».           tous reçue récemment et à laquelle vous
d’Etappe vum Pakt evaluéieren an        Et avant de vous expliquer l’idée du           avez répondu, je l’espère. Vos réponses
an de Gemenge bekannt maachen.          pacte et de vous illustrer les prochaines      définissent les sujets que nous aborde-
Transparenz ass eis wichteg a sou       étapes, voici quelques mots sur ma per-        rons avec vous et donc nos actions.
kënne mir och mat Iech de Kontakt       sonne : Originaire d’Allemagne, je vis
halen.                                  avec ma famille à Préizerdaul depuis           Afin d’assurer la mise en œuvre des ac-
                                        plus de 15 ans et je tiens à remercier les     tions, nous mettrons en place un comi-
D’Gemenge verflichten sech Moyen-       personnes qui nous ont aidés, les clubs        té de pilotage. Nous inviterons chaque
en zur Verfügung ze stellen déi ge-     qui nous ont acceptés et les institutions      commission d’intégration d’y déléguer un
braucht gi fir d’Ëmsetze vum Pakt an    qui nous ont soutenus à une intégration        représentant. En collaboration avec un
dem Comité de Pilotage ze hëllefen,     réussie.                                       Conseiller d’intégration du ministère de
déi geplangte Moossname bekannt                                                        la Famille et les représentants du canton
an zougänglech ze maachen. De Mi-       C’est pourquoi je suis particulièrement        de Redange et la commune de Mertzig,
nistère ënnerstëtzt eis mat engem       heureux de pouvoir contribuer, en tant         le comité de pilotage élaborera des lignes
Conseiller op nationalem Niveau an      que Chargé à l’intégration, et avec l’aide     directrices pour les mesures à mettre en
iwwer seng konventionéiert Partner,     de vous tous, à l’amélioration de la qualité   œuvre dans les prochaines années, éva-
wärend et meng Aufgab ass, e no-        de vie dans le canton de Redange et la         luera régulièrement le processus et fera
haltege Reseau tëscht de Gemengen       commune de Mertzig par la mise en place        connaître les activités et actions dans les
am Kanton an der Gemeng Mäerzeg         du « Pakt vum Zesummeliewen ». L’idée          communes. Nous voulons donc assurer
opzebauen an eng erfollegräich Ze-      de base du pacte est claire : chaque per-      la transparence et rester en contact avec
summenaarbecht ze erméiglechen.         sonne, chaque citoyen ainsi que tous les       vous.
                                        clubs et associations veulent et peuvent
                                        contribuer au vivre-ensemble, tout en          Les communes, quant à elles, s’engagent
Méi Informatiounen zum Pakt vum         respectant les possibilités et les intérêts    à mettre à disposition les moyens permet-
Zesummeliewe fannt Dir um Inter-        de tout un chacun.                             tant la mise en œuvre des projets relatifs
netsite www.zesummeliewen.lu.                                                          au Pakt et à aider le comité de pilotage à
Ech freeë mech drop zesumme             Et en ce sens, le « Pakt vum Zesumme-          communiquer les mesures envisagées et à
mat Iech d’Zukunft vum Kanton           liewen » est un pacte entre tous les ci-       les rendre accessibles à tous les citoyens.
ze gestalten!                           toyens pour s’impliquer dans une com-          Le ministère nous accompagne avec un
                                        munauté vivante au canton de Redange           Conseiller à l’intégration au niveau natio-
                                        et la commune de Mertzig, dans laquelle        nal et via ses partenaires conventionnés,
                                        chacun peut trouver sa place. Par la           tandis qu’il m’appartiendra de construire
                                        signature, la commune de Mertzig et le         un réseau durable entre les communes du
                                        canton de Redange avec les communes            canton et la commune de Mertzig et d’as-
                                        qu’il comprend, avec leurs commissions         surer une coopération fructueuse.
                                        d’intégration respectives, ainsi que le
                                        SYVICOL et le ministère de la Famille,
                                        de l’Intégration et à la Grande Région,        Vous trouverez plus d’informations
                                        s’engagent à travailler en étroite collabo-    sur le « Pakt vum Zesummeliewen »
                                        ration dans une dynamique basée sur la         sur le site www.zesummeliewen.lu.
                                        participation citoyenne.                       Je me réjouis de façonner l’avenir
                                                                                       du canton avec vous !
                                        Qu’est-ce que cela signifie concrètement ?
                                        Les communes sont au cœur du vivre-

                                                                                                     FEBRUAR 2022 #65 synergie 7
De Regionalmagazine Atert-Wark vum Kanton Réiden
Nohalteg Digitaliséierung:
        Wéi soll dat goen?
      De Verkéier am Internet ass enorm a klëmmt drastesch vu Joer zu Joer.
     Den Transfert vun all dësen Date geet awer net ouni vill Energie. A well all
      dës Energie weltwäit nach meeschtens mat Kuel a Gas produzéiert gëtt,
     klammen esou och d’Zäre-Gaser mat. Dësen Trend schéngt awer net méi
        ze stoppen ze sinn a gläichzäiteg sollen a musse mir eis Emissiounen
                        erofschrauwen – wéi soll dat goen?

                              D
                                       e Syndikat vum Kanton Réiden           mer oder neiste Kazebiller ukucke kënnen.
                                       huet zu dësem pertinenten Thema        E klenge „Klick“ op der Tastatur heiheem,
                                       eng Formatioun mat der Ëmwelt-         gräift direkt op eng ganz Maschinerie um
                              berodung Lëtzebuerg fir d’Gemengeper-           globalen Niveau zeréck. Den Internet re-
                              sonal an d’Politiker aus den 10 Gemengen        presentéiert soumat fir mech dat perfekte
                              organiséiert. Mir hu profitéiert fir dem        Beispill vu „Think global, act local“.
Interview mam                 Michel Wilwert vun der EBL e puer Froen
Michel Wilwert,               ze stellen:                                     Brauche mir iwwerhaapt dës Digitali-
Ëmweltberodung
Lëtzebuerg
                                                                              séierung? Widdersprécht sech „No-
                              Wéi vill dréit den Internet zum                 haltegkeet“ an „Digitaliséierung“ net?
                              Klimawandel bäi?
                                                                              „Nohaltegkeet“ an „Digitaliséierung“ mussen
                              Wann den Internet e Land wier, da géing         a wäerten ëmmer als „Ganzes“ an Zukunft
                              sech dëst punkto CO2-Emissiounen op             betruecht ginn. Den negativen ekologesche
                              drëtter Plaz hannert China an Amerika           Foussofdrock vun der Digitaliséierung ass
                              befannen. Tendenz ass um nationalen,            do a wäert ëmmer méi grouss gi falls mer
                              wéi och um globalen Niveau, leider staark       se net direkt vun Ufank un nohalteg uginn.
                              um klammen. Dëst gëtt duerch déi ganz           Op der anerer Säit bitt d'Digitaliséierung
                              „Daten“ bedéngt, déi ronderëm d’Welt            och d’Meiglechkeet fir enorm Ressourcen
                              verschéckt ginn. Den Transfert vun Date         anzespueren a soumat direkte Klima- an
                              verbrauch enorm Ressourcen. Dobäi si            Aarteschutz ze bedreiwen. Et ass wéi esou
Syndicat Intercommunal
Kanton Réiden                 Stroum a Waasser déi direkt miessbar Va-        oft: näischt ass schwaarz oder wäiss am
Maison Worré                  riabelen. An elo schwätze mer nach net          Liewen. D’Digitaliséierung musse mer ein-
11, Grand-Rue                 vun der ganzer Infrastruktur, de Millioune      fach als Handwierksgeschier ugesinn. An
L-8510 Redange/Attert
                              Serveuren, Kabelen (och ënnert dem              dat kann ee richteg oder falsch asetzen a
T 28 334-040
info@kanton-reiden.lu         Mier), Satellitten, etc, déi extra dofir age-   benotzen.
www.kanton-reiden.lu          sat goufen, fir dass mir eis E-Mailen, Fil-

8 synergie #65 FEBRUAR 2022
Wou entsteet dee gréissten ekologeschen Impakt,                 Ass Wifi oder 3G/4G besser?
ass et bei der Hierstellung vum Gerät oder ass et de
Stroumverbrauch oder …?                                         Am energieeffizientsten ass de Kabel, da kënnt de Wifi
                                                                an dann den 3G/4G. Dat heescht praktesch gesinn, beim
Oft gëtt gemengt, datt déi riseg Datenzentren a Server-         Aarbechtslaptop dësen un den Ethernetkabel uschléissen,
Farmen dee gréissten ekologeschen Impakt hunn. Mee dëst         beim Handy dovunner profitéiere fir op fräi zougänglech
ass definitiv net esou. De gréissten ekologesche Foussofdrock   Wifi Hotspots zréckzegräifen. Dee gréissten Energiever-
entsteet beim Endnotzer, also bei ons alleguerten. Dobäi        loscht huet ee wann een sech am Auto, Bus oder Zuch
mécht d’Hierstellung vun eise Geräter, wéi Computer, Tëlee,     befënnt an den Handy enorm Leeschtung muss opbrénge
Handy, bei wäitem de gréissten negativen Undeel aus. Op         fir quasi aus engem faradaysche Käfeg eraus ze funken,
zweeter Plaz kënnt den Energieverbrauch, also d’Bedreiwe        a well e sech och nach beweegt, ëmmer nees nei Sende-
vun eise Geräter. Bedreiwe vun de ganzen Netzwierker,           masten afänke muss. Do mierkt een als Notzer och op ee-
esou wei d’Hierstellung an d’Bedreiwe vun den Datenzentre       mol wéi séier d’Batterie eidel an den Handy waarm gëtt.
komme réischt op Platz 3 a 4.
                                                                Däerf ech elo kee Netflix méi kucken?
Wat réits Du mir, wann ech mir iwwerleeën een
neie Computer ze kafen?                                         De Streaming ass per se näischt Schlechtes. Ët soll een
                                                                ëmmer mat den aktuellen Alternative vergläichen. Sou ass
Wéi virdrun ernimmt, entsteet de gréissten negativen Im-        ët net onbedéngt gesot, dass de System „DVD“ mat senger
pakt duerch d’Produktion vum Apparat an net duerch de           ganzer Kette vu Produktioun, Vetrieb an Offall, méi eko-
Stroum, deen een duerno brauch. A wann ee méi genau de          logesch ass. Et kënnt ëmmer op den Detail un. De Risk
Computer als Beispill hëlt, da sinn d’Chips an de Bildschirm    beim Streaming ass awer, dass ee méi Filmer oder Serie
déi Elementer, déi Elementer, déi een iwwerproportional         kuckt wéi dat bei der klassescher DVD de Fall war. Déi
grousse Foussofdrock generéieren. Vereinfacht gesot, wat        grouss Plattforme spillen nämlech bewosst mat eis fir
de Computer méi performant a wat den Ecran méi grouss,          deen nächste Video schonns an enger Virschau ulafen
wat d’C02-Bilanz méi schlecht ass. Wann ech mer also een        ze loossen. Hei gëllt et „staark“ ze bleiwen an net an déi
neie Computer kafe well, gëllt et sech mol als éischt ze        „Klick-Fal“ eranzefalen.
froen: wat wëll ech mat dem Computer eigentlech genau
maachen? Geet et duer fir puer Mailen ze schreiwen, am          Wat kann ech mat mengem ale Laptop an Handy
Internet ze surfen an eventuell puer Videoen ze kucken?         maachen?
Oder muss de Computer schwéierfälleg Programmer aus-
féieren a visuell performant Saachen ëmsetzen? Wéi eng          Al Laptoppen an Handyen, ob futti oder nach funktionell,
Elementer kann ech eventuell nach vu mengem ale Model           sinn eng extrem wäertvoll Ressource. Et gëtt geschat, dass
recuperéieren? D’Maus, d’Tastatur, de Bildschirm …              eleng zu Lëtzebuerg ronn 1 Millioun al Handyen an den
                                                                Tiräng lungeren. An op der anerer Säit hu mer weltwäit méi
Beim Kaf op d’Labelen oppassen: blauer Engel (kënnt             wéi 27 Tonne Gold, 500 Tonne Sëlwer an aner wäertvoll
geschwënn), Energiestar, Oekotopten. Dir kënnt och de           Stoffen an dësen Apparater verbaut, déi esou net zréck an
Reparaturindex (ifixit.com) nosichen.                           de Material-Kreeslaf kommen. D’Caritas, mat ënner ane-
                                                                rem hirem Projet Digital Inclusion, sammelt beispillsweis al
Op wat soll ech bei mengen Internet –                           Computeren an Handyen, läscht all d’Daten drop, a baut
Recherchen oppassen?                                            dës Apparater nees esou op, dass se perfekt funktionéie-
                                                                ren an u finanziell méi schlecht gestalte Leit kënne gespent
Wa mer elo am Internet ënnerwee sinn, da ginn et puer           ginn.
allgemeng Tipps, wéi een den Datentransfert optimiséiere
kann:                                                           An zum Schluss nach een Ausbléck an eis Zukunft: geet
                                                                dësen Trend esou weider oder hu mir de Peak erreecht?
> Net lauter Internetsäite parallel oploossen. Wëll Inter-
  netsäiten, déi op sinn, ginn sech ëmmer nees reegel-          All Prognose weisen drop hin, dass d’Digitaliséierung fir déi
  méisseg updaten a verschécke soumat permanent Date            nächst Joerzéngte rasant wäert zouhuelen. Soumat wäerten
  ronderëm.                                                     ëmmer méi Apparater an Zukunft direkt oder indirekt mam
> Wann’s Du d’Adress kenns, direkt antippen (net an             Internet verbonne ginn (Stéchwuert: Internet of things). Elo
  eng Sichmaschinn goen) a falls Sichmaschinn, dann am          hu mir an der Moyenne schonns 5 internetfäeg Geräter pro
  beschten eng ekologesch notzen (zB Ecosia). Iwwer             Kapp hei zu Lëtzebuerg. An den nächsten 2 Joer wäert sech
  d’Sichmaschinn ze fuere brauch 4x méi Energie.                dës Zuel verduebelen. Dëst si Geräter wéi Handy, Tëlee,
> Newsletteren, déi Dir net wierklech kuckt, direkt des-        Auto, Auer, mee och Staubsauger, Iwwerwaachungskame-
  abonnéieren.                                                  ra, Luucht, Thermostat, etc, … An all déi Apparater senden
> Genau esou Maile läschen, déi’s Du net méi brauchs!           méi oder manner oft Daten an d’Netz an zeréck. Den Date-
> Wann’s Du grouss Fichieren, wéi Biller oder schwéier          stroum wäert deemno net manner ginn!
  Pdfen u méi Leit muss verschécken hänk dës net un
  d’Email u, mee luet se an eng Cloud erop (Dropbox, We-        Mir soen dem Michel Wilwert vun der EBL ee grousse
  transfer, …) a gëff da nëmmen den Download-Link un.           Merci fir all dës interessant Informatiounen an hëllef-
                                                                räich Recommandatiounen.

                                                                                                   FEBRUAR 2022 #65 synergie 9
10 synergie #65 FEBRUAR 2022
Natura 2000 – Eine Region voller Schätze

                          Perlé – Ehemaliger
                            Schieferbruch
                         Natura 2000 – Une région riche en trésors
                             Le site Perlé – ancienne ardoisière

I                                                                             A
    m Nord-Westen des Kanton Redingen, in der Ge-                                        u nord-ouest du canton de Redange, dans la com-
    meinde Rambrouch, befindet sich ein rund 45 ha                                       mune de Rambrouch, se trouve un site Natura 2000
    großes Natura 2000 Gebiet, welches den ehemaligen                                    d’environ 45 ha, qui comprend l’ancienne ardoisière
Schieferbruch östlich von Perlé und die ihn umgebende                         à l’est de Perlé et les forêts avoisinantes. Il s’agit d’un site d’im-
Waldflächen umfasst. Es ist ein Gebiet von großer natio-                      portance nationale majeure et constitue même le site principal
naler Bedeutung und stellt sogar das wichtigste nationale                     d’habitat national d’une espèce animale rare.
Habitat einer seltenen Tierart dar.
                                                                              Perlé - Un rêve pour les espèces de
Perlé – Ein Traum für Fledermausarten                                         chauves-souris

Das Natura 2000 Gebiet besteht zu 90% aus Waldflächen                         Le site Natura 2000 est composé à 90% de surfaces boisées
und zu 2% aus Offenlandflächen. Der stillgelegte Schie-                       et à 2% de surfaces ouvertes. La carrière d’ardoise désaffectée
ferbruch macht mit 0,8 ha ebenfalls rund 2% der Gesamt-                       représente également environ 2% de la surface totale, soit 0,8
fläche aus. Der Standort bietet ideale Bedingungen für 12                     ha. Le site offre des conditions idéales pour 12 des 17 espèces
der insgesamt 17 hierzulande noch vorkommenden Fleder-                        de chauves-souris encore présentes dans le pays. Quatre de
mausarten. Vier dieser Fledermausarten sind auf der Liste                     ces espèces de chauves-souris figurent sur la liste de l’annexe
des Anhang 2 der europäischen FFH-Richtlinie gelistet.                        2 de la directive habitat européenne. Cette liste comprend
Diese Liste umfasst Arten für die besondere Schutzgebiete                     des espèces pour lesquelles des zones de protection spéciales
ausgewiesen werden müssen. Bei den vier Arten handelt                         doivent être déclarées. Ces quatre espèces sont le Murin de
es sich um die Bechsteinfledermaus, die Wimperfleder-                         Bechstein, le Murin à oreilles échancrées, le Grand Rhinolophe
maus, die Große Hufeisennase und das Große Mausohr.                           et le Grand Murin. Par conséquent, ce site est non seulement
Demnach ist dieses Gebiet nicht nur ein sehr wichtiges na-                    une zone de protection nationale très importante, mais aussi
tionales Schutzgebiet, sondern auch ein Fledermausgebiet                      une zone d’importance transfrontalière et européenne pour les
von grenzüberschreitender und europäischer Bedeutung.                         chauves-souris.

Für die Wimperfledermaus stellt das ausgewiesene Natu-                        Pour le Murin à oreilles échancrées, le site Natura 2000 est
ra 2000 Gebiet sogar das wichtigste nationale Überwin-                        même le principal site d’hibernation national, ce qui souligne
terungsquartier dar, was die Relevanz dieser Waldflächen                      encore l’importance de ces forêts. Toutefois, les forêts et les
zusätzlich unterstreicht. Doch auch für die restlichen Fle-                   trois grottes protégées au niveau européen constituent égale-
dermausarten dienen die Wälder und die drei europäisch                        ment des zones d’hivernage et d’essaimage importantes pour
geschützten Höhlen als wichtige Überwinterungs- und                           les autres espèces de chauves-souris.
Schwarmgebiete.

< Im Natura 2000 Gebiet Perlé wurde früher Schiefer abgebaut. Heute
  leben in diesem Gebiet zwölf unterschiedliche Fledermausarten.
  Le site Natura 2000 de Perlé était autrefois utilisé pour extraire de
  l’ardoise. Aujourd’hui, douze différentes espèces de chauves-souris
  habitent dans cette zone.
  © Dan Petry

                       Nahaufnahme der Schieferplättchen in Perlé.
                                                                          <

                    Photo rapprochée des plaquettes d’ardoise de Perlé.
                                                         © Dan Petry

                                                                                                                     FEBRUAR 2022 #65 synergie 11
Maßnahmen zur Erhaltung                     Mesures de conservation et
                                     und Verbesserung des Gebietes               d’amélioration du site

                                     Da sich sowohl die Waldflächen als          Comme ces surfaces forestières et les
<

Myotis myotis – Großes               auch die Höhlen als essentielle Habi-       galeries sont devenues des habitats es-
Mausohr, eine europaweit             tate für zahlreiche Fledermausarten         sentiels pour de nombreuses espèces de
geschützte Fledermausart,            etabliert haben, wurde das Gebiet in        chauves-souris, le site a été intégré dans le
welche im Natura 2000 Gebiet         das nationale Fledermausmonitoring          monitoring national de ces dernières. Ainsi,
in Perlé vorkommt.                   aufgenommen. Somit werden in re-            les colonies et les individus sont recensés
Grand murin, une espèce de           gelmäßigem Abstand die Kolonien und         à intervalles réguliers afin d’observer une
chauve-souris protégée au niveau     Individuen gezählt um eine Entwicklung      évolution des populations et adapter les
européen, présente dans le site      der Bestände zu beobachten und ge-          mesures si nécessaire. Afin d’améliorer les
Natura 2000 de Perlé.                gebenenfalls Maßnahmen anzupassen.          conditions à moyen terme, les anciennes
© Yves Krippel                       Um mittelfristig die Bedingungen zu         galeries et orifices doivent être maintenus
                                     verbessern, gilt es die alten Stollen und   en bon état.
                                     Öffnungen in einem guten Zustand zu
                                     erhalten.                                   Les forêts de feuillus structurées doivent
                                                                                 être étendues et protégées, et il faut veiller
                                     Die strukturreichen Laubwälder sollen       à conserver un grand nombre d’arbres bio-
                                     ausgeweitet und geschützt werden und        topes ainsi que du bois mort dans les peu-
                                     es soll darauf geachtet werden, eine        plements. L’idéal serait également une fo-
                                     Vielzahl an Biotopbäumen sowie Tot-         rêt comportant un grand nombre d’arbres
                                     holz im Bestand zu bewahren. Optimal        atteignant un âge supérieur à 120 ans. En
                                     wäre auch ein Wald, der eine Vielzahl       outre, tous les arbres présentant des gîtes
                                     an Bäumen aufweist, die ein Alter von       ou autres cavités pour les chauves-souris
                                     über 120 Jahren erreichen. Außerdem         doivent être préservés. La flore typique le
                                     sollen alle Bäume, die Fledermaus- oder     long des ruisseaux devrait être favorisée
                                     sonstige Höhlen aufweisen, erhalten         afin d’améliorer les habitats de chasse des
                                     werden. Die typische Flora entlang der      chauves-souris.
<

Verschlossener Zugang zu einer       Bäche sollte gefördert werden um die
Höhle, die den Fledermäusen als      Jagdreviere der Fledermäuse zu verbes-      En dehors du site, il faut également veil-
Winterquartier dient.                sern.                                       ler à créer un environnement adapté aux
Accès fermé à une galerie, occupée                                               chauves-souris. En effet, ces dernières
par les chauves-souris comme gîte    Auch außerhalb des Gebietes muss auf        s’orientent grâce à des structures linéaires
d’hiver.                             eine fledermausgerechte Umgebung            et permanentes dans le paysage. Il faut
© Christine Harbusch                 geachtet werden. Fledermäuse orien-         donc conserver ces dernières pour que

12 synergie #65 FEBRUAR 2022
tieren sich an linearen und dauerhaften     les chauves-souris puissent également
Strukturen in der Landschaft – diese gilt   s’orienter dans le milieu ouvert.
es also zu erhalten, damit die Fleder-
mäuse sich auch im Offenland orientie-      Il est également important d’informer le

                                                                                           <
ren können.                                 grand public sur l’importance de cette         Die Nadelhölzer entlang der Re-
                                            zone forestière à l’aide de panneaux d’in-     bich sollen in den kommenden
Es ist darüber hinaus auch wichtig an-      formation et de visites guidées, et d’atti-    Jahren entfernt werden, sodass
hand von Informationsschildern und          rer l’attention des propriétaires de forêts    sich wieder eine ufertypische
Führungen die breite Bevölkerung über       privées sur les objectifs de gestion afin de   Vegetation etablieren kann und
die Wichtigkeit dieses Waldgebietes         préserver à long terme ce site particulier     sich das Jagdgebiet der Fleder-
aufzuklären sowie die Privatwaldbe-         pour les chauves-souris.                       mäuse verbessert.
sitzer auf die Managementziele auf-                                                        Les résineux le long de la Rebich
merksam zu machen um diesen beson-          Il convient de souligner que cette zone        seront enlevés au cours des pro-
deren Standort für die Fledermäuse          n’est pas gérée par le COPIL Atert-Wark-       chaines années, ce qui permettra
langfristig zu erhalten.                    dall, mais par le COPIL de la Haute-Sûre.      le rétablissement d’une végétation
                                            La personne de contact est ici M. Patrick      caractéristique des cours d’eau et
Es sei noch zu betonen, dass dieses         Thommes du Parc Naturel de la Haute-           améliorera l’habitat de chasse des
Gebiet nicht vom COPIL Atert-Wark-          Sûre.                                          chauves-souris.
dall verwaltet wird, sondern vom CO-                                                       © Dan Petry
PIL Obersauer. Ansprechperson ist hier
Herr Patrick Thommes vom Naturpark
Öewersauer.                                 > Le plan de gestion du site
                                              Natura 2000 Perlé - Anciennes
                                              ardoisières peut être consulté
                                                                                                                  MAISON DE L'EAU

                                                                                                                    AT TERT KONTRAKT

                                              sur www.emwelt.lu.
> Den Managementplan des Natura
  2000 Gebietes Perlé - Anciennes
  Ardoisières finden Sie auf                                                               Maison de l’Eau
  www.emwelt.lu.                                                                           de l’Attert a.s.b.l.
                                                                                           Gewässervertrag Attert
                                                                                           Contrat de Rivière Attert
                                                                                           43, Grand-Rue
                                                                                           L-8510 Redange
                                                                                           T 26 62 08 08
                                                                                           natura2000@attert.com
                                                                                           www.attert.com
                                                                                               Natura2000AtertWarkdall

                                                                                            FEBRUAR 2022 #65 synergie 13
Wasserbehälter - Ell
Réservoir d’eau - Ell

                        Landwirtschaftliche Kooperation Attert & Wintger
                            Coopération agricole Attert & Wincrange

               Trinkwasserschutz
                  in der Region
                         Protection de l’eau potable dans la région

      Neun Trinkwasserversorger aus              Neuf distributeurs d’eau potable de
       der Region Attert und Wintger             la région Attert et Wincrange se sont
    haben sich zusammengeschlossen               associés afin de fonder avec les
        um eine Kooperation mit den              agriculteurs (« concernés par les
              Landwirten zu gründen.             zones de protection ») une
     Das Ziel: sauberes Grundwasser!             coopération agricole.
                                                 Le but : garantir une eau
                                                 souterraine de bonne qualité.

14 synergie #65 FEBRUAR 2022
Kooperation mit der Landwirtschaft

D
         as Einzugsgebiet der Attert ist   Jahres, als 23 Landwirte zu einer In-     Informationsversammlung
         reich an Quellen. Ein glück-      formationsversammlung in Redingen         in Useldingen
         licher Umstand. So können vie-    zusammenkamen. Ein weiteres Treffen       Réunion d’information
le unserer Gemeinden das Trinkwasser       im Januar dieses Jahres, brachte 42 in-   à Useldange
aus eigenen Quellen schöpfen. Zudem        teressierte Landwirte aus der Gegend
nutzen auch die Trinkwassersyndikate       um Useldingen zusammen.
DEA und SEBES einen Teil des Grund-
wassers aus dem Attert-Gebiet und          Der Koordinator des Projektes betonte,
führen es ihren Mitgliedsgemeinden         daβ die Kooperation dem gegenseitigen
zu. Sauberes Grundwasser ist also eine     Nutzen, sowohl dem der Trinkwasser-
wichtige Ressource unserer Gegend,         versorger als auch dem der Landwirte
die es zu bewahren gilt.                   dient. Die ausgewiesenen Schutzzonen
                                           gehen zwar mit einer Anpassung der
2020 haben deshalb neun Wasserver-         landwirtschaftlichen Nutzung an den
sorger aus der Region Attert und Wint-     Trinkwasserschutz und daher mit einer
ger, davon sieben Gemeinden: Bissen,       Verringerung der eingesetzten Dünge-
Ell, Grosbous, Mertzig, Préizerdaul, Re-   und Pflanzenschutzmitteln einher. Die
dingen, Wintger und zwei Trinkwasser-      Maβnahmen, die zu diesen Anpassun-
verbände: DEA und SEBES, einen Koo-        gen führen, werden jedoch im Dialog
perationsvertrag für den Wasserschutz      mit den Landwirten der Kooperation
unterschrieben.                            aufgestellt. Auf keinen Fall soll der
                                           Trinkwasserschutz zu wirtschaftlichen
In den letzten 5 Jahren sind 3391 ha       Einbuβen bei den landwirtschaftlichen
Trinkwasserschutzgebiete in den be-        Betrieben führen.                         Koordinator der
teiligten   Gemeinden    ausgewiesen                                                 Trinkwasserkooperation
worden. Die Ausweisung weiterer 620        Landwirte, die bei der Aufstellung des    bei der DEA:
ha ist in Prozedur. Etwa 70% dieser        Maβnahmenkatalogs mithelfen und von
Schutzgebiete werden landwirtschaft-       den finanziellen Anreizen einer wasser-   Thomas Bodziuch
lich genutzt.                              schonenden Bewirtschaftung profitie-      T 23 64 24-55
                                           ren wollen, können bereits der Koope-     G 621 55 17 55
Den Wasserversorgern ist es daher ein      ration beitreten. Bis zum Herbst wird     thomas.bodziuch@dea.lu
Anliegen, die Landwirte aus der Region     mit einem ersten Maβnahmenkatalog         www.dea.lu
als Kooperationspartner mit an Bord zu     gerechnet.
nehmen.
                                           In der nächsten Ausgabe lesen Sie:
Erste Schritte in diese Richtung er-       Alternative Kulturen aus Trinkwasser-
folgten bereits ausgangs des letzten       schutzgebieten.

                                                                                     FEBRUAR 2022 #65 synergie 15
Quellfassung Tunnel - Beckerich
 Captage tunnel - Beckerich
                                   Coopération avec l’agriculture

                                   C
                                           ’est une chance, le bassin versant         Un premier pas a donc été fait dans ce sens,
 Coordinateur de la                        de l’Attert est riche en sources. Ain-     lorsque fin 2021, 23 agriculteurs se sont
 coopération au sein                       si nombreuses de nos communes              rassemblés lors d’une réunion d’information
 de la DEA                         peuvent utiliser l’eau de leurs propres sources.   à Redange. Une réunion supplémentaire s’est
                                   En outre, les fournisseurs d’eau potable DEA       déroulée début de cette année avec 42 agri-
 Thomas Bodziuch                   et SEBES puisent également l’eau des nappes        culteurs exploitant des terres autour de la ré-
 T 23 64 24-55                     souterraines de la région de l’Attert et four-     gion d’Useldange.
 G 621 55 17 55                    nissent leurs communes membres. L’eau po-
 thomas.bodziuch@dea.lu            table est donc une ressource importante de         Le coordinateur du projet insiste sur le fait
 www.dea.lu                        notre région qu’il faut veiller à protéger.        que la coopération doit être bénéfique aussi
                                                                                      bien aux distributeurs d’eau potable qu’aux
                                   C’est pour cette raison qu’en 2020, neuf dis-      agriculteurs. Une adaptation des pratiques
                                   tributeurs d’eau potable de la région Attert       agricoles aux contraintes des zones de pro-
                                   et Wincrange, dont les sept communes de            tection, comme par exemple une réduction
                                   Bissen, Ell, Grosbous, Mertzig, Préizerdaul,       de l’utilisation d’engrais et de produits phyto-
                                   Redange, Wincrange et deux syndicats d’eau         pharmaceutiques, est nécessaire. C’est donc
                                   potable, DEA et SEBES, ont signé un contrat        le rôle de la coopération agricole et du cata-
                                   de coopération pour la protection de cette         logue de mesures de soutenir les agriculteurs
                                   ressource.                                         dans cette démarche. La mise en œuvre de
                                                                                      mesures de manière volontaire ne doit en au-
                                   Au cours des cinq dernières années, 3391           cun cas entrainer une perte économique pour
                                   ha de zones de protection ont été créées           l’exploitant.
                                   autour des captages d’eau dans les com-
                                   munes membres. 620 ha supplémentaires              Les agriculteurs qui souhaitent participer à
                                   se trouvent encore en phase de délimitation.       l’élaboration du catalogue de mesures, mais
                                   Environ 70% de ces zones de protection sont        également ceux qui veulent profiter des
MAISON DE L'EAU
                                   occupées par des terres agricoles.                 avantages financiers mis à leur disposition,
                                                                                      peuvent déjà s’affilier à la coopération. Un
                                   C’est pour cette raison que les distributeurs      premier catalogue de mesures est prévu pour
  AT TERT KONTRAKT

 DEA-Distribution                  d’eau potable souhaitent travailler main dans      cet automne.
 d’Eau des Ardennes                la main avec les agriculteurs au sein de cette
 18, rue de Schandel               coopération.                                       Dans la prochaine édition vous en appren-
 L-8707 Useldange
                                                                                      drez plus sur les cultures alternatives envi-
 T 23 64 24-1
 dea@dea.lu                                                                           sageables dans les zones de protection des
 www.dea.lu                                                                           sources.

 16 synergie #65 FEBRUAR 2022
Al Fotoen aus
              eisem Kanton gesicht!
                      De Projet vun den Zäitrees-Panneaue
                              geet an eng 2. Ronn

E
     t huet eis richteg gefreet, dass vill vun eisen Awunner
     ewell spannend Zäitreesen duerch eise Wëlle Weste ge-
     maach hunn an eis positiv Réckmeldungen zu den neie
Panneaue ginn hunn.
Verschiddener vun Iech hunn eis gefrot fir dës Panneauen och
kënnen iwwer méi kuerz Trëppeltier ze entdecken. Esou ass d’Id-
di opkomm fir Ronntier auszeweisen, wou Dir ënnerwee a ree-
gelméissegen Ofstänn dës Panneaue passéiert. Dës Tier sollen
haaptsächlech iwwer geteerte Feldweeër a Vëlospiste goen an
och an der méi naasser Joreszäit gutt ze goe sinn.
Awer fir weider Panneaue mat flotte Fotoe kënnen ze entwerfen,
déi och aus där Gemeng si wou d’Panneaue stinn, si mir op Är
Hëllef ugewisen.

Deemno, si mir elo op der Sich no ale Fotoen (vu 1900 bis 1960)
aus folgenden Uertschaften:
 Uertschaft           Foto gesicht zum Thema …
 Hitten               Wäschbuer, Duerfliewen
 Ell                  Wäsch maachen, Wäsch drëchnen, Atert
 Préizerdaul          Haaptstrooss , Préitzerbierg
 Ueschdref            Landwirtschaft, Aarbechten am Bësch
 Gemeng Rammerich     Opbau nom Krich
 Kietscht             Duerf-Zeenen
 Nojem                Molkerei, Noojhemer-Halt vum Jhangeli,
                      Nojemerbierg, Lannenerbierg
 Useldeng             Faarwefabrik, kierchlech Zeremonien,
                      d’Roll vum Paschtouer
 Viichten             Dreschmaschinn, Mëschtekoup, Radio,         Mellt Iech ganz gäre beim Syndikat vum
                      Kierch / kierchlech Zeremonie               Kanton Réiden: Caroline Schmit
                                                                  T 28 334-040 . mobil@kanton-reiden.lu
Är Fotoe ginn zu Useldeng vun Autisme Luxembourg professio-
nell gescannt an Dir kritt se natierlech direkt duerno erëm.
Mir wieren immens frou mat Iech a Kontakt ze kommen.
Ee ganz grousse Merci fir Är Hëllef.

                                                                  Syndicat Intercommunal Kanton Réiden
                                                                  Maison Worré . 11, Grand-Rue . L-8510 Redange/Attert
                                                                  T 28 334-040 . mobil@kanton-reiden.lu
                                                                  www.kanton-reiden.lu

                                                                                               FEBRUAR 2022 #65 synergie 17
Eternum Pompes Funèbres
                       um Growenhaff zu Schandel
                                                                                loossen sech, sou gutt wéi méiglech, bei eis
                                                                                wuel spieren. Mol gëtt hei alles beschwat bei
                                                                                enger Taass Kaffi, a jee no Situatioun och mol
                                                                                bei enger Drëpp. Mir sinn op alles gefaasst a
                                                                                preparéiert. A sou komesch wéi dat elo och
                                                                                kléngt, mir si mat allem equipéiert, souguer
                                                                                mat enger rollstullgerechter Toilette, wat bäi
                                                                                wäitem keng Selbstverständlechkeet ass. Ech
                                                                                denken, mir hunn un alles geduecht fir an
                                                                                eisem Beräich erauszestiechen.‟ Alain Feier-
                                                                                eisen: „Den éischte Kontakt muss awer nitt
                                                                                onbedéngt hei zu Schandel stattfannen. Mir
                                                                                deplacéieren eis selbstverständlech bei de
                                                                                Client heem a sinn och Dag a Nuecht, 7/7
                                                                                z’erreechen! Nach een Atout, deen Eternum
                                                                                ënnerscheet.‟

                                                                                Eng weider Stäerkt ass hir Privatmorgue
                                                                                am Haus. Dat erlaabt et den Hanner-
                                                                                loossen zu jiddwer Zäit Wuecht ze halen,

                               V
Sou wéi dee gudde                        erstoppt hannert enger héijer          an och fir sech déi néideg Zäit ze ginn fir
                                         Mauer laanscht d’Viichterner-          an aller Rou Äddi ze soen, Tammy Mackel:
Frënd a schwéieren
                                         strooss zu Schandel läit den his-      „Mir leeë besonnesch Wäert op d’Individua-
Zäiten                         toreschen Growenhaff. Hei wunnen a               litéit. Mir versichen de Clienten hire Wënsch
                               schaffen d’Tammy Mackel an hire Mann             sou gerecht wéi méiglech ze ginn. Dat geet
                               Gilles Steichen. Zesumme mat hirem laan-         bis an dat klengsten Detail. Sou hu mir zum
                               gjärege Frënd Alain Feiereisen hu se 2020        Beispill eege Sockelen aus Holz gebaut, déi et
                               d’Pompes Funèbres Eternum gegrënnt, dat          erlaben, emotional wichteg Dekoratiounsar-
                               mat Sëtz um Growenhaff, Gilles Steichen:         tikelen en Valeur ze setzen, a Gedenke vum
                               „De Wonsch fir eng nei Pompes Funèbres           Verstuerwenen.‟
                               ze grënne koum doduerch, datt mir duerch
                               eis perséinlech Erfarungen eis d’Fro gestallt    E Stierffall ass ëmmer mat administrativem
                               haten, wéi mir d’Begriefnis wuel anescht or-     Opwand verbonnen. Déi mannst hunn de
                               ganiséiert hätten. Derbäi kënnt, datt meng       Kapp fräi fir un alles ze denken, wat et z’or-
                               Fra an dem Metier praktesch opgewuess ass‟.      ganiséiere gëtt. Mee och do ass Eternum
                               Tammy Mackel: „Den Doud wor ëmmer en             do fir dës Aufgaben z’iwwerhuelen, Alain
                               Thema an eiser Famill well mäi Papp an dem       Feiereisen: „Dat geet esou wäit, wéi de Client
                               Beräich geschafft huet. Mëttes iwwer Dësch       dat gären hätt. Bei engem Mandat kënne mir
                               ass dann iwwert déi traureg an awer och          eis esouguer ëm d’Kënnege vu sëllegen Abon-
                               schéi Säite vum Doud a vu senger Aarbicht        nementer a Kontrakter këmmeren oder och
                               geschwat ginn. Fir elo d’Relève ze huelen a      ëm de Notaire. Mir sinn am Fong wéi e gudde
Pompes Funèbres Eternum        selwer dee Beruff ausféieren ze dierfen, ass     Frënd a schwéieren Zäiten, dee weess wat ze
1, Viichtenerstrooss           fir mech eng immens Éier, fir deenen Hanner-     maachen ass an een zu 100% entlaascht.‟
L-8620 Schandel                loossen eng éierbar Stäip ze sinn.‟
contact@eternum.lu
T 288 055 00
                                                                                Déi dräi Frënn vum Growenhaff sinn
www.eternum.lu                 Eternum ass am Säitegebai vum Growen-            iwwregens net eleng. An hirem Team sinn
                               haff ënnerdaach. Besonnesch opfälleg ass         nach d’Jeanet Weis an den Dan Reinert,
  Eternum-Pompes-Funèbres
                               de waarmhäerzege Kader, Gilles Steichen:         e Schandeler Jong: „Ech hu virdrun op der
                               „Et wor eis wichteg, datt eis Clienten op kee    Gemeng geschafft an e.a och um Kierfecht
                               Fall vun eise Produkter erschloe ginn. Dofir     geschafft. Elo ënnerhalen ech d’Griewer vun
                               hu mir och just eng diskret Ausstellung vun      eise Clienten, maachen an halen se propper,
                               Urnen. Eis Raimlechkeete stralen eng Rou         setze Blummen a Planzen a kucke reegel-
                               aus a bidden all Komfort, fir datt déi Hanner-   méisseg duerno, esou wéi dat erwënscht ass.‟

18 synergie #65 FEBRUAR 2022
FEBRUAR 2022 #65 synergie 19
Adaptations réseau
        RGTR dans notre Canton
Suite aux doléances reçues                           Ligne 590
au cours des derniers mois,          Martelange – Redange – Place de l’Etoile
                                    Direction Martelange – Redange – Place de l’Etoile
le Syndicat Intercommunal
du Canton de Redange a eu         Les départs vers la ville se font maintenant 30 min plus
                                  tôt. L’arrivée théorique à la Place de l’Etoile est prévue à
un bon nombre d’échanges          XX:12, resp. XX:17 (heures d’affluence).

avec le Ministère de la           Le Syndicat a revendiqué l’introduction d’une cadence de
Mobilité, qui est responsable     30 minutes pendant les heures d’affluence matinale.

de la mise en oeuvre de             Direction Place de l’Etoile – Redange – Martelange

la réforme du réseau RGTR.        Les départs à la Place de l’Etoile vers Martelange sont dès
                                  lors à HH:53, ce qui ne convient pas à ceux qui terminent
Vous trouvez ci-dessous nos       leur travail à l’heure pleine.

revendications et ce qu’il s’en   Le Syndicat a revendiqué de soit réinstaurer l’horaire de
                                  la ligne 265 (départ à la Place de l’Etoile à HH:15), soit
est découlé jusqu’à présent.      d’augmenter la cadence (toutes les 30 minutes) et ceci
                                  impérativement pendant les heures d’affluence.

                                     Le Ministère s’est montré ouvert à augmenter la
                                     fréquence des courses pendant les heures d’af-
                                     fluence. Or, ceci pourra seulement être décidé
                                     après une analyse détaillée des fonds disponibles.
                                     La mise en place serait en l’occurrence en au-
                                     tomne 2022.

                                                                  Réidener Mobilitéitsatelier
                                                                  11, Grand-Rue
                                                                  L-8510 Redange/Attert
                                                                  T 28 334-040
                                                                  mobil@kanton-reiden.lu

20 synergie #65 FEBRUAR 2022
Vous pouvez aussi lire