De cirkel rond maken voor beton bestaan oplossingen
←
→
Transcription du contenu de la page
Si votre navigateur ne rend pas la page correctement, lisez s'il vous plaît le contenu de la page ci-dessous
INNOVATIE INNOVATION De cirkel rond maken voor beton bestaan oplossingen Boucler la boucle les solutions existent pour le béton Net zoals de opwarming van het L’épuisement des ressources klimaat is ook de uitputting van naturelles est devenu, au même de natuurlijke hulpbronnen een titre que le réchauffement wereldwijde uitdaging geworden. climatique, un enjeu planétaire. De meeste grondstoffen voor Si les matières premières du beton zijn overal ter wereld te béton sont pour la plupart vinden in bijna onuitputtelijke disponibles en quantités hoeveelheden, maar dat geldt quasiment inépuisables, niet noodzakelijk voor alle partout sur la planète, il n’en hulpbronnen die nodig zijn om va pas nécessairement de een product van hoge kwaliteit même de toutes les ressources te fabriceren. nécessaires à la fabrication d’un produit de qualité. Het is dan ook noodzakelijk om onze hulpbronnen optimaal te beheren. Zoals Gérer de manière optimale les différentes voor zo veel materialen gebeurt dit ressources est une nécessité. Cette seriegewijs, van de meest hoogwaardige gestion se réalise, comme pour de tot de meest alledaagse toepassing. Het nombreux matériaux en cascade, de ultieme doel is om helemaal geen afval l’application la plus noble à la plus meer te produceren. commune. Le but ultime est de supprimer totalement toute production de déchets. Natuurlijk staat de fabrikant niet alleen in dit proces: het succes hangt Le fabricant n’est bien entendu pas isolé af van de bijdrage van alle betrokken dans ce processus; partijen. Jammer genoeg bestaan er le succès dépend de l’intervention heel wat oude gebouwen die ooit eens de toutes les parties concernées. Il zullen moeten worden afgebroken existe malheureusement un gisement en die alleen maar hun einde zullen important de bâtiments anciens qu’il kunnen vinden in de minst hoogstaande sera nécessaire de démolir un jour et qui terugwinningstoepassingen. malheureusement ne pourront trouver d’issue que dans les applications de In een concept van duurzaam bouwen revalorisation les moins nobles. hebben alle spelers in de bouwkunst dan ook een belangrijke rol te spelen. Dans un concept de construction durable, tous les intervenants dans l’art de construire ont donc un rôle important à jouer. Beton211 28
INNOVATIE INNOVATION Produceren met steeds minder materiaal Une production de plus en plus économe en matériaux De fabricage van betonproducten is de afgelopen decennia sterk La fabrication des produits en béton a fortement évolué au geëvolueerd. Dankzij een betere technologische beheersing, cours des dernières décennies. Grâce à une meilleure maîtrise zowel wat de grondstoffen (cement, granulaat, toeslagstoffen, technologique, au niveau des matières premières (ciment, wapeningsstaal...) als wat de kennis van de materialen betreft, granulats, adjuvants, aciers d’armature…) ainsi qu’au niveau de worden fijnere en slankere constructies opgetrokken. Door de la connaissance des matériaux, les constructions se font plus perfectionering van de berekeningsnormen wordt de wapening «fines», plus élancées. Par le perfectionnement des normes lichter, waardoor aanzienlijke hoeveelheden staal worden de calcul, les armatures se font plus légères, économisant des uitgespaard. quantités importantes d’acier. Daarnaast zijn nieuwe producten bedacht om verspilling van De nouveaux produits ont été conçus pour éviter le gaspillage beton, zoals het resterende beton aan het einde van de dag, te de béton, en fin de journée par exemple: il y a quelques années vermijden. Enkele jaren seulement, le béton geleden werd dit reste- de fin de journée était rende beton nog gewoon simplement mis au rebut, als afval beschouwd, liet dans l’attente de durcir, men het uitharden en et recyclé plus tard sous werd het later gerecycled forme de granulats. Il in de vorm van granulaat. existe aujourd’hui des Vandaag bestaan er pro- produits qui permettent ducten om deze grond- de valoriser ces matières stoffen te valoriseren, premières, sous forme bijvoorbeeld in de vorm de blocs empilables van stapelbare blokken de soutènement ou de voor steun- of scheidings- séparation par exemple. doeleinden. Pendant la fabrication, Tijdens de fabricage les chutes humides worden de natte resten in sur machine sont de machines meteen weer immédiatement remises in het productieproces en production. Les opgenomen. Niet- produits fabriqués non conforme producten conformes sont mis worden later vermalen en en attente jusqu’à leur hergebruikt om nieuwe concassage et réutilisés producten te maken. dans la fabrication de Dit hergebruik wordt nouveaux produits. Cette toegestaan door de réutilisation est autorisée Europese normen, zonder beperkingen tot 10% van de massa. dans les normes européennes, sans restrictions jusqu’à 10% en masse. Vandaag recycleert een prefab fabriek alle afval en resten van de fabricage intern. Verschillende studies van universiteiten hebben Aujourd’hui, une usine de préfabrication recycle tous ses trouwens aangetoond dat het hergebruik van gerecycleerde déchets et chutes de fabrication en interne. Plusieurs études granulaten van eigen fabricage in nieuwe producten de universitaires ont d’ailleurs montré que la réutilisation de mechanische sterkte van deze producten aanzienlijk verhoogt. granulats recyclés de fabrication propres dans la production de Dit zou worden verklaard door het feit dat niet noodzakelijk alle nouveaux produits permettait d’augmenter de façon significative cement in een product gebonden is en dat die binding wel tot la résistance mécanique de ceux-ci. Ce phénomène trouverait stand komt door het cement opnieuw met water in contact te son explication dans le fait que dans un produit, toute la quantité brengen. de ciment n’est pas nécessairement liée et que sa remise en contact avec de l’eau permet cette liaison. Flexibel en demontabel bouwen In een tweede fase van het optimale beheer van de hulpbronnen Construire flexible et démontable speelt de ontwerper een doorslaggevende rol. Dans une seconde étape de gestion optimale des ressources, le concepteur joue un rôle prépondérant. In landen zoals Nederland werd tientallen jaren geleden het concept van industrieel, flexibel en demontabel bouwen Dans des pays comme les Pays-Bas, le concept de construction ontwikkeld. Dit concept houdt in dat de constructie tijdens haar industrialisée, flexible et démontable a été développé il y a levensduur moet kunnen worden aangepast aan de nieuwe plusieurs décennies. Il implique que la construction doit pouvoir, behoeften van de eigenaar en de gebruikers, bij voorkeur door pendant sa durée de vie, être adaptée aux besoins nouveaux bestaande elementen te demonteren en te hergebruiken. du propriétaire et des utilisateurs, et ce de préférence par le démontage et la réutilisation des éléments existants. 29 Beton211
INNOVATIE INNOVATION PRODUCT PRODUIT HERGEBRUIK ALS PRODUCT REUTILISATION COMME PRODUIT In dezelfde toepassing Dans la même application In een andere toepassing Dans une autre application RECYCLAGE VAN DE BESTANDDELEN RECYCLAGE DES CONSTITUANTS TERUGWINNING VAN ENERGIE VALORISATION ENERGETIQUE HERGEBRUIK VAN DE RESIDU’S REUTILISATION DES RESIDUS ONVERMIJDELIJK AFVAL DECHET ULTIME De logische opeenvolging van La séquence logique de l’utilisation het duurzame gebruik van een product durable d’un produit Met betrekking tot dit concept werd van Ce concept a fait l’objet en Belgique, de 2004 tot 2008 in België een R&D-project 2004 à 2008, d’un projet de Recherche & uitgevoerd dat werd gesubsidieerd door Développement subsidié par la Région het Vlaams Gewest en ontwikkeld door Flamande et développé par le CSTC et la het WTCB en de Katholieke Universiteit Katholieke Universiteit Leuven. La FEBE y Leuven. FEBE verleende er zijn a apporté son soutien, essentiellement en medewerking aan, hoofdzakelijk op het matière de communication. BETON s’est vlak van communicatie. In BETON werd intéressé à ce projet à plusieurs reprises, verschillende keren aandacht besteed notamment dans l’article «Construction aan het project, meer bepaald in het industrielle, flexible et démontable: la artikel ‘Industrieel, flexibel en demontabel conception porteuse d’avenir», paru dans bouwen: toekomstgericht ontwerpen’ dat le numéro 190 de mars 2007. verscheen in nummer 190 van maart 2007. Sur le terrain, le concept n’a pas encore In de praktijk is het concept nog niet fait l’objet de nombreuses réalisations, vaak toegepast, in tegenstelling tot contrairement à ce qui se passe au Pays- in Nederland. Er bestaan echter al Bas. Il existe cependant déjà quelques enkele modelrealisaties zoals het réalisations exemplaires, comme le gebouw van Barco View in Kortrijk, het bâtiment de Barco View à Courtrai, le dispatchingcentrum van Willebroek of nog centre de dispatching de Willebroek ou verschillende gebouwen van de KUL in de plusieurs bâtiments de la KUL à Louvain, Koning Boudewijnlaan in Leuven. sur la Koning Boudewijnlaan. De houding verandert echter en Toutefois, les mentalités évoluent et des gedeeltelijke toepassingen, bijv. in applications partielles, notamment en vloeren, worden steeds talrijker. planchers, se rencontrent de plus en plus régulièrement. Op dezelfde manier maakt het gebruik van straatstenen de ondergrond gemakkelijk Dans cette même optique, en pavage, toegankelijk als bijv. kabels moeten l’utilisation de pavés permet d’accéder worden vervangen. Met een minimum facilement au sous-sol, en cas de aan zorg kunnen de elementen worden remplacement de câbles par exemple. weggehaald en teruggelegd en kan de Avec un minimum de soins lors de la verharding zijn functie terug uitvoeren. dépose et de la pose, le revêtement peut Beton211 30
INNOVATIE INNOVATION Een tweede hergebruikmogelijkheid, die nog minder vaak être remis en place et assurer sa fonction. voorkomt maar perfect mogelijk is, bestaat in de demontage en het hergebruik op een andere site. Deze benadering vereist Une deuxième option de réutilisation encore moins fréquente, echter een uitstekende logistiek, vooral wat de inventaris van de mais parfaitement envisageable: le démontage et la réutilisation gebruikte en beschikbare elementen betreft. sur un autre site. Cette approche nécessite néanmoins une logistique performante, notamment en matière d’inventaire des Een laatste - en dit keer frequenter toegepast - voorbeeld van éléments utilisés et rendus disponibles. hergebruik ten slotte is het ‘uitkleden’ van de structuur bij een ingrijpende renovatie: alleen de structuur gevormd door Enfin, dernier exemple de réutilisation rencontrée régulièrement de liggers, kolommen en vloeren wordt behouden terwijl alles cette fois, le désossage de la structure lors d’une rénovation eromheen volledig wordt weggehaald, gerecycleerd en vervangen lourde: seule la structure poutres-colonnes-planchers est door een nieuwe aankleding. maintenue, l’habillage est enlevé complètement, recyclé et remplacé par de nouveaux aménagements. De ultieme oplossing: afbraak en recyclage De ultieme valorisatie van beton schuilt in de recyclage van La solution ultime: la démolition et le recyclage de bestanddelen, aangezien energieterugwinning niet van La valorisation ultime du béton réside dans le recyclage de ses toepassing is. constituants, puisque le recyclage énergétique ne s’applique pas. Er zijn namelijk bepaalde gevallen waarin afbraak gewoon Il existe en effet un certain nombre de cas où la démolition noodzakelijk is. Dat is in het bijzonder zo voor oude gebouwen s’avère nécessaire. C’est plus particulièrement le cas de vieux waarvan de structuur niet meer aan de huidige behoeften bâtiments dont la structure ne convient plus aux besoins actuels voldoet en waarbij de renovatiekosten zo hoog zouden zijn en et dont la rénovation serait à ce point coûteuse et les résultats de resultaten zo weinig overtuigend dat het op het vlak van peu probants qu’il est justifié, sur le plan de la durabilité, de duurzaamheid verantwoord is om opnieuw te bouwen om aan de reconstruire aux normes modernes. moderne normen te voldoen. Le recyclage des matériaux constituants constitue alors la In dat geval is recyclage van de bestanddelen de beste optie. Hoe meilleure option. Plus la démolition sera sélective, meilleures selectiever de afbraak, hoe groter de recyclagemogelijkheden seront les possibilités de recyclage comme matière première als grondstof voor nieuwe betonproducten. De afbraak van pour de nouveaux produits en béton. La démolition d’un pont par een brug bijv., die over het algemeen bestaat uit prefab of ter exemple, généralement constitué de béton armé préfabriqué ou 31 Beton211
DUURZAAMHEID DURABILITE plaatse gestort gewapend beton, levert coulé, produit des gravats relativement na verwijdering van de wapening en na homogènes, après enlèvement des vermaling vrij homogeen puin op dat bijv. armatures et concassage, qui peuvent par kan worden gebruikt in de onderlaag van exemple être utilisés dans la couche non straatstenen of boordstenen. Bovendien esthétique de pavés ou bordures. Il existe bestaat in België sinds 1996 een par ailleurs en Belgique depuis 1996 certificatie van gerecycleerd granulaat die une certification des granulats recyclés, wordt georganiseerd door de vzw Copro. organisée par l’asbl Copro. Als laatste oplossing kan afbraakpuin dat En dernier recours, les gravats de weinig homogeen is of een veranderlijke démolition très peu homogènes, ou de samenstelling heeft probleemloos worden composition variable, peuvent être utilisés gebruikt voor wegfunderingen. sans inconvénients en fondation routière. Aangezien de oplossingen bestaan en Parce que les solutions existent et qu’un er zich een markt heeft ontwikkeld, marché s’est développé, il existe très is er maar heel weinig gerecycleerd peu de granulats recyclés en béton betongranulaat beschikbaar op de disponibles sur le marché belge: plus de Belgische markt: meer dan 90% wordt 90% sont effectivement recyclés dans des daadwerkelijk gerecycleerd in duurzame applications durables. toepassingen. Eviter les déchets. Afval voorkomen En quelques années, le secteur de la De bouwsector heeft in enkele jaren construction a appris à réduire le volume tijd geleerd om het afvalvolume te des déchets et à les recycler lorsqu’il verminderen en om het afval dat echt niet est impossible de les éviter. Les déchets kan worden voorkomen te recycleren. de démolition constituent encore un vrai Het afval als gevolg van afbraak stelt défi, qui ne sera rencontré complètement ons nog voor een grote uitdaging, die que dans de nombreuses années; les pas over vele jaren volledig zal worden bâtiments qui sont démolis aujourd’hui vervuld: de gebouwen die vandaag worden ont été construits à une époque où afgebroken werden gebouwd in een personne ne se préoccupait de recyclage. tijd waarin niemand gaf om recyclage. Les combinaisons de matériaux dont la Hoogwaardige recyclage wordt bemoeilijkt séparation est parfois impossible, ou en door combinaties van materialen die tous cas coûteuse, rendent un recyclage soms onmogelijk of in elk geval slechts noble plus difficile. C’est pourquoi, les tegen een hoge kostprijs van elkaar contraintes de la démolition doivent être te scheiden zijn. Daarom moet van bij prises en compte dès la conception d’un het projectontwerp rekening worden projet. Réutiliser des éléments, sur place gehouden met de beperkingen van ou ailleurs, recycler les composants afbraak. Om elementen – ter plaatse of et matières premières nécessite elders – te hergebruiken of componenten une réflexion préalable approfondie; en grondstoffen te recycleren moet er construire en matériaux homogènes ou vooraf grondig over zijn nagedacht en het qui peuvent être séparés aisément lors de is dan ook noodzakelijk om te bouwen met la démolition devient une nécessité. homogene materialen of materialen die gemakkelijk van elkaar kunnen worden De nombreux exemples concrets prouvent gescheiden bij afbraak. néanmoins que ces préoccupations peuvent parfaitement être rencontrées Niettemin zijn er tal van concrete grâce à la construction en béton voorbeelden die aantonen dat aan préfabriqué. deze vereisten perfect kan worden tegemoetgekomen dankzij het gebruik van (ED) prefab beton. (ED) Beton211 32
Vous pouvez aussi lire